Велика Британија бележи најниска стапка на раѓање во последните 85 години, а експертите предупредуваат дека во наредната деценија бројот на смртни случаи ќе биде поголем од бројот на новородени.
Анкета на агенцијата Ipsos, објавена од The Independent, покажува дека 44% од Британците на возраст од 18 до 50 години одложуваат или се откажуваат од идејата за семејство. Главна причина за тоа се високите трошоци за растење и чување деца, вклучувајќи храна, облека и образование, кои за многу семејства достигнуваат и до 40% од месечниот приход.
Додека една третина од испитаниците рекле дека нема да имаат деца затоа што едноставно не сакале, други рекле дека биле обесхрабрени од стравот од климатските промени, од загриженоста за тоа како глобалното затоплување ќе влијае на иднината на нивното дете и како раѓањето деца може да ѝ наштети на животната средина.
И една третина од потенцијалните родители рекле дека биле обесхрабрени од трошоците за грижа за деца во Велика Британија – и покрај воведувањето на продолжено бесплатно работно време во градинките од страна на владата.
Додека една третина од испитаниците рекле дека не раѓаат деца затоа што едноставно не сакаат, други рекле дека биле обесхрабрени од стравот од климатските промени, со загриженост за тоа како глобалното затоплување ќе влијае на иднината на нивното дете и како раѓањето деца може да ѝ наштети на животната средина.
Анкетата доаѓа во време кога стапките на наталитет во Англија и Велс се на најниска стапка досега, а се очекува смртните случаи постојано да ги надминуваат раѓањата во Велика Британија од 2030 година.
Даночниот систем не нуди доволна поддршка
Мајкл Фармер, гласен поддржувач на семејната стабилност, ги критикувал системските проблеми што лежат во основата на ниските стапки на наталитет и тврдел дека на родителите им е потребна поголема финансиска поддршка.
„Даночниот систем на Велика Британија го обесхрабрува раѓањето деца; тој е еден од најмалку семејно-пријателските во Европа. Не се прават никакви отстапки за издржуваните лица, па затоа нашиот даночен систем ги става во неповолна положба и самохраните родители. Сегашното ниво на додаток за брак дава оскудно признание на вторите родители со ниски приходи или оние кои не заработуваат“, рекол тој на дебатата во Домот на лордовите во ноември.
Во 2023 година, повеќе луѓе починале отколку што се родени во Велика Британија. Се очекува овој јаз да се прошири само помеѓу 2030 и 2050 година, според проекциите на Канцеларијата за национална статистика (ONS). Ова значи дека поголемиот дел од растот на населението е поттикнат од имиграцијата, а не од раѓањата.
Грижата за децата – сѐ поголем финансиски товар
Министерката за образование, Бриџит Филипсон, изјавила за „Индипендент“ во јуни дека стрмниот пад на стапките на наталитет е „голем предизвик“ за Велика Британија, на кој треба да се одговори.
Иако Владата воведе бесплатни часови во градинките (од септември 2025 година ќе бидат 30 часа неделно за деца постари од 9 месеци), многу родители велат дека местата се недоволни и дека трошоците за целодневна грижа сѐ уште се огромни. Дел од мајките и татковците мораат да ја намалат работната активност или целосно да се откажат од работа за да се грижат за децата.
Животните трошоци ја одвраќаат младата популација
Освен чувањето на децата, младите семејства се соочуваат и со високи цени на кириите и на цените за купување сопствен дом. Повеќе од 40% од испитаниците во анкетата велат дека поевтините станови и куќи би биле најголем мотив за да имаат повеќе деца.
Демографска иднина со многу предизвици
Според демографите, ако трендот на пад на стапката на раѓање продолжи, Британија ќе мора да се потпира речиси исклучиво на имиграцијата за да го одржи бројот на население стабилен. Во моментов земјата има 25% пониска стапка на раѓање во споредба со 2010 година – еден од најбрзите падови меѓу земјите на Г7.