Бебињата зачнати со помош на замрзнати ембриони може да бидат изложени на поголем ризик од рак отколку децата зачнати со други методи, покажало големо нордиско истражување. Иако апсолутниот број на деца кои всушност имале рак бил низок, истражувачите велат дека нивните наоди треба да ги поттикнат клиниките за плодност да се оддалечат од пристапот „да се замрзне сè“ додека не се знае повеќе за тоа како замрзнувањето и одмрзнувањето на ембриони може да влијаат врз здравјето на идните генерации.
Едно од 12 деца во Европа се раѓа со помош на замрзнати ембриони
Се проценува дека едно од 12 деца во Европа моментално се раѓа по третман за плодност, вклучително и ин витро оплодување (ИВФ). Овој тип на асистирана репродуктивна технологија (АРТ) овозможува ембриони да се создадат од јајце и сперма во лабораторија и да се префрлат во матката на пациентката веќе три дена подоцна. Но, сè повеќе, ембрионите со ИВФ се замрзнуваат на неколку месеци – или години – пред да се одмрзнат и да се искористат за бременост.
За нивната студија, објавена во списанието PLOS Medicine, истражувачите од Универзитетот во Гетеборг во Шведска ги анализирале медицинските податоци од речиси 8 милиони деца во Данска, Финска, Норвешка и Шведска. Од нив, повеќе од 170.000 се родени по користење на технологијата АРТ, вклучувајќи 22.630 родени по трансфер на замрзнат-одмрзнат ембрион.
Децата родени со помош на замрзнати ембриони имаат и до 1,7 пати поголем ризик од развој на рак
Истражувањата открија дека децата родени со помош на замрзнати ембриони имаат приближно 1,6 до 1,7 пати поголем ризик за развој на рак отколку децата родени по трансфер на свеж ембрион и децата зачнати по природен пат, без никаков третман за плодност. Во апсолутни бројки, велат научниците, тоа се уште мали бројки – само околу две од 1.000 деца родени по трансфер на замрзнати ембриони би имале рак, во споредба со помалку од 1,5 на 1.000 деца во другите две категории.
„Ова зголемување е всушност прилично скромно. И тоа е сосема смирувачко за родителите, бидејќи – повеќето деца се здрави“, нагласила професорката од Универзитетот во Гетеборг Кристина Берг, додавајќи дека овие наоди на научниците треба да ги поттикнат клиниките за плодност да отстапат од пристапот на „замрзнување на сè“ додека не се знае повеќе за тоа како замрзнувањето и одмрзнувањето на ембриони може да влијае на здравјето на идните генерации.
Сепак, научниот тим вели дека наодите се вредни за внимание, бидејќи бројот на деца родени со трансфер на замрзнат-одмрзнат ембрион е во пораст и, во многу земји, сега го надминува бројот на деца зачнати и родени по трансфер на свеж ембрион. Претходните истражувања покажуваат дека бебињата родени по трансфер на замрзнати ембриони исто така се изложени на зголемен ризик од макросомија – или родилна тежина поголема од 4 килограми – што само по себе е поврзано со поголем ризик од рак во детството.
Што може да предизвика поголем ризик од рак кај „крио-бебињата“?
Кога станува збор за здравјето на крио-бебињата, бебињата зачнати со помош на замрзнати ембриони, професорот Берг наведува дека постојат три хипотези:
Можеби самиот процес на замрзнување влијае на ризикот од рак. Ова може да биде фактор на ендометриум фактор и има некоја врска со фактот дека слузницата на матката на жените кои примаат замрзнати ембриони е генерално многу помалку стимулирана со третманите за плодност отколку оние кои примаат свежи ембриони. На жените, на кои ембрионот им бил префрлен само неколку дена по вадењето на јајце клетката и вонтелесното оплодување, обично добиле неделен хормонски режим за да го зголемат бројот на јајце-клетки што можат да ги произведат и да ги максимизираат своите шанси да добијат барем едно оплодено.
Или, како што вели професорот Берг, тоа би можело да има врска со фактот дека ембрионите кои го преживуваат процесот на замрзнување и одмрзнување се најиздржливи и „имаат повеќе фактори за раст“, што исто така може да ја објасни и поголемата тежина при раѓање.
Би можело да има поврзаност со хормоните и факторите на раст кои предизвикуваат прекумерен раст, бидејќи ракот е еден вид прекумерен раст на одредени клетки, така што има некои сличности меѓу ракот и прекумерниот раст – вели професорот Берг, нагласувајќи дека откритијата не треба да предизвикуваат аларм кај родителите, туку треба да ги поттикнат клиниките за вештачко оплодување.
Секој тип на детски карцином има свој профил на фактор на ризик
Тимот научници го споредиле ризикот од рак помеѓу децата родени по АРТ и спонтано зачнување, помеѓу децата родени по трансфер на замрзнат ембрион и трансфер на свеж ембрион и помеѓу децата родени по трансфер на замрзнат ембрион и спонтано зачнување. Тие ги земале предвид можните варијабли како што се стадиумот на ембрионот, возраста на мајката, редоследот на раѓање, полот, родилната тежина и дали бебињата биле едноплодни или повеќекратни. Секој тип на детски карцином има свој профил на фактори на ризик, но се смета дека многу детски карциноми потекнуваат од ембрионални несреќи и од матката.
Не треба да се игнорираат факторите како генетиката, здравјето на родителите пред зачнувањето…
Сепак, студиите за каква било директна врска помеѓу практиката на замрзнување ембриони и ризикот од рак во детството покажале спротивставени резултати. Истражувачите велат дека ова делумно може да се должи на ограничената големина на таквите студии – затоа што малку деца всушност развиваат рак – како и на разликите во практиките за регистрација на рак во различни земји.
Научниците тврдат дека главната сила на нивната нова студија е големината на примероците, која ги разгледувала популациите родени во период до три децении во четири нордиски земји познати по нивните висококвалитетни здравствени регистри. Авторите на студијата, исто така, предупредуваат дека нивните нови наоди не можат дефинитивно да го поврзат трансферот на замрзнати ембриони со зголемен ризик од рак во детството. Тие забележуваат дека податоците се набљудувачки и не може да се исклучат други фактори како што се генетиката, здравјето на родителите пред зачнувањето и начинот на живот.