Во денешното дигитално доба, никогаш не било потешко за родителите да ја балансираат технологијата и воспитувањето на децата, кои се изложени на разни уреди и апликации на секој чекор што постојано ги привлекуваат и ги држат залепени за екранот.
Технолошките компании внимателно дизајнираат содржина што ги охрабрува децата несвесно да скролаат. Сепак, прекумерното време поминато пред екраните може да им одземе драгоцено време што треба да го посветат на важни активности, како што се вистинска социјализација, игра на отворено и интеракција со врсници.
Експертите веруваат дека родителите можат да најдат начин да им помогнат на децата да го балансираат времето поминато пред екраните со други важни активности и открија неколку корисни совети што можат да го олеснат овој процес.
Следење на времето поминато пред екран
Експертот Кристи Гудвин нуди корисни совети за тоа како да процените колку време е доволно, а колку е премногу. Ако децата поминуваат премногу време пред екран, тоа може да се меша во важни аспекти од животот како што се играта, физичката активност и семејните односи. Исто така, може да влијае врз социјалните вештини и емоционалниот развој на децата.
Ограничување за деца под 18 месеци
Експертите советуваат овие деца да не гледаат во екрани. Во оваа фаза нивниот мозок интензивно се развива и вистинската интеракција со околината е многу поважна од која било дигитална содржина. Премногу визуелна стимулација може да влијае врз нивната способност за учење и концентрација.
Развој на мозокот
Кај малите деца мозокот сè уште е во фаза на развој, а постојаната стимулација на дигитална содржина може да биде преоптоварување за нив. Звучните и визуелните стимули што ги даваат уредите можат да бидат премногу за нивниот мозок, кој штотуку почнува да се развива, а тоа може да влијае врз нивната способност за фокусирање и учење.
Опасности за деца и доенчиња
Според Гудвин, употребата на екрани од страна на бебињата и малите деца може да биде штетна за нивниот ментален развој. Децата на оваа возраст имаат многу чувствителни умови на кои им е потребна мирна и стабилна средина за здрав развој, а премногу стимулација може негативно да влијае врз нивната емоционална и когнитивна стабилност.
Време пред екран за деца на возраст од 2 до 5 години
Децата на оваа возраст треба да го ограничат времето пред екран на не повеќе од еден час дневно. Ова време треба да се искористи за образовни содржини што можат да им помогнат на децата да научат јазик, социјални вештини и основни знаења. Премногу време пред екран може да им пречи во секојдневните активности.
Надзор на деца над 6 години
Родителите треба внимателно да следат колку време поминуваат децата пред екран. Доколку поминуваат премногу време пред уреди, тоа може да влијае врз нивната способност да се концентрираат на училиште, може да им го наруши сонот и да им ја намали физичката активност, а сето тоа може да има долгорочни негативни последици врз здравјето и развојот.
Развој на мозокот пред тригодишна возраст
Ова е особено загрижувачко кога станува збор за бебиња и мали деца чии мозоци се развиваат брзо. Според научните истражувања, 85 проценти од структурата на мозокот се развива до тригодишна возраст. Премногу време пред екран во овој клучен период може да го попречи нормалниот развој на мозокот.
Родителот како позитивен пример
Еден од најважните совети е родителот да биде позитивен пример за своите деца. Децата ќе разберат дека постојаната употреба на уреди не е нормална ако ги видат своите родители како си поставуваат граници и прават паузи од технологијата. Како родител, имате моќ да го обликувате нивниот однос со технологијата преку вашите сопствени постапки.
Поставете специфични правила
Можете да наведете дека мобилниот уред, лаптопот или телевизорот може да се вклучуваат само во одредени периоди, по што ќе има време за игра или други активности. Ова им помага на децата да разберат кога е време да погледнат во екран и кога е време за други активности. Ако однапред поставите правила за користење на уредот, ја намалувате можноста за расправија со детето. Овој вид договор го намалува стресот и помага во одржувањето на дисциплината.
Давајте им задачи на децата
На помладите деца им е полесно да разберат специфични задачи отколку да управуваат со времето. На пример, можете да им кажете дека можат да играат една игра или да гледаат една епизода од нивната омилена серија. На овој начин децата нема да се чувствуваат преоптоварени од времето што им е дозволено да го поминат користејќи уреди.
Екраните се мешаат во чувството за време
Игрите и ТВ-емисиите можат да бидат многу стимулативни, предизвикувајќи децата да го изгубат чувството за време. Нивните мозоци можат целосно да се фокусираат на играта или содржината, а тоа може да го отежни препознавањето кога е време да се запре. За помладите деца, најдобро е да се постават јасни правила за тоа кога е време за користење екрани, без потреба постојано да се следи времето.
Изнесете ги надвор
Не можете да очекувате децата да ги остават своите уреди и да излезат сами надвор, па затоа е важно однапред да им организирате време за игра на свеж воздух. Децата имаат потреба од физичка активност и треба да бидат во природа за да се релаксираат и да се развиваат, а тоа помага за нивното ментално и физичко здравје. Дополнително, престојот надвор им овозможува да се дружат и да го истражуваат светот околу нив.
Оброци без мобилен телефон
Друг лесен начин да се ограничи времето поминато пред екраните е да се остават уредите настрана за време на оброците. Семејните оброци се одлична можност за разговор, дружење и зајакнување на семејните односи. Исто така, ова е време кога децата можат да ја научат важноста на споделените моменти и меѓусебната поврзаност.
Технологијата како алатка во учењето
Таа може да биде корисна алатка во образованието, но само ако се користи за соодветни цели. Родителите треба да ги научат своите деца како да користат уреди за да им помогнат во учењето, а не да го попречат нивниот развој. Важно е да се постават јасни упатства за децата да научат правилно да ги балансираат образовните и забавните содржини.
Разговарајте со вашите деца
Освен ограничувањето на времето поминато пред екран, важно е и да следите што прават вашите деца. Постои голема разлика помеѓу играње видеоигри со часови и вршење училишни задачи, разговор со пријатели или читање. Разговарајте со вашите деца за нивните онлајн активности за да бидете сигурни дека се безбедни.