Името Ернст Моро денес веројатно не значи ништо за широката публика, бидејќи не читаме многу за него во книгите и не гледаме филмови за него на телевизија. Но, лекарите го знаат овој австриски педијатар како извонреден специјалист, чиј напредок помогнал да се спасат илјадници бебиња и сѐ уште се користи во медицината.
Пред сто години, варените моркови ја намалиле смртноста кај децата за половина благодарение на Ернст Моро. Исто така, овој педијатар помогнал да се дијагностицира церебралната парализа и да се изолира Lactobacillus Acidophilus од желудникот на децата („пријателски“ бактерии што можете да ги најдете кога млекото ќе почне да се закиселува. Тие се исто така витален дел од нашето здравје на цревата).
На почетокот на 20 век, просечниот човечки живот бил половина пократок од денешниот, не затоа што луѓето умирале на возраст од 35 до 40 години, туку затоа што во тоа време имало висока стапка на смртност на доенчиња. Причината зошто луѓето си легнувале рано секоја вечер не било само затоа што не постоел Нетфликс. Меѓу другото, тие сакале да имаат многудетно семејство бидејќи повеќето од децата не преживувале.
Големиот проблем во Европа во тоа време бил како да се храни детето за да стане здрав и силен возрасен човек. Ернст Моро променил сè.
Кој бил Ернст Моро, лекар и педијатар?
Роден е во 1874 година во Австро-Унгарија (денешна Љубљана, Словенија).
Ернст студирал медицина во Грац, Австрија, а докторирал во 1899 година. Наскоро почнал да работи со големиот Теодор Ешерих, лекар кој ја открил бактеријата Ешерихија Коли. Во 1906 година, Моро бил овластен да држи предавања за педијатрија во Минхен. Две години подоцна станал професор на Универзитетот во Хајделберг во Германија.
Истата година (1908) го открил неверојатниот ефект на супата од морков. И во следните сто години, научниците не можеле да објаснат зошто тоа функционира толку добро. На почетокот на 20 век, многу деца умреле од дијареа. Експериментирајќи, Ернст го измислил овој едноставен лек кој ја преполовил смртноста кај децата.
Во тоа време немало антибиотици или лекови за дијареја. Супата од морков ги спречила и најлошите случаи на дијареа, а лекарите биле воодушевени од нејзиниот ефект.
(Рецептот за оваа супа побарајте го на порталот „АРТ КУЈНА“).
Зошто супата е толку ефикасна?
Последователните студии покажале дека олигосахаридите (комплексни единици составени од едноставни шеќери) во супата од морков може да спречат лошите бактерии да се залепат на ѕидовите на цревата на децата и да предизвикаат оштетување. Моќните јаглехидрати од растворот од морков практично ја спречиле дијареата и им помогнале на децата брзо да закрепнат.
Исто така е поефективна од денешното решение за орална рехидратација што можете да го купите во аптека.
Друга студија покажала дека благодарение на својствата на супата, таа лечи дури и дијареа предизвикана од бактерии отпорни на антибиотици.
Други откритија на Ернст Моро
Заслугите на Ернст Моро не завршуваат со лекот за смртоносната дијареа. Тој генерално ја подобрил педијатријата и донел други важни промени во грижата за бебињата:
Го открил рефлексот на Моро: ако се создаде гласен звук во близина на главата на бебето, тоа прво ќе ги рашири рацете, ќе ги рашири прстите, а потоа ќе ги спои рацете, стегајќи ги тупаниците. Бебињата кои го немаат овој рефлекс покажуваат симптом на церебрална парализа, повреда на мозокот што влијае на моторните вештини на една личност во текот на животот.
Гледајќи колку некои бактерии можат да бидат штетни, Моро инсистирал и на стерилизирање на шишињата за бебиња.
Тој, исто така го открил синдромот на иритабилно дебело црево кај бебињата (детски колики).
Моро тврдел дека мајките треба да ги дојат своите бебиња бидејќи доените бебиња имаат посилно бактерицидно дејство во крвта од оние кои се доени со шише. Многу години подоцна, научниците откриле дека антителата од мајчиното млеко го штитат бебето од болести, додека млекото во прав не.
Овој доктор го измислил и „Моровото млеко“, бебешка формула која се состои од млеко со околу 5% путер, 3% брашно и 5-7% шеќер.
Тој го измислил името „прво тримесечје“ и ги опишал клучните карактеристики на овој период од бременоста.
Развил едноставен кожен тест за туберкулоза кој се користел до 1960-тите.
И покрај сите негови откритија, тој починал практично непознат. Никој никогаш не му доделил награда за откритија. Но, за тоа постоела причина.
Зошто Ернст умрел непознат?
Во 1936 година, неколку години по доаѓањето на нацистите на власт, 62-годишниот Ернст Моро поднел оставка од својата професорска позиција на Универзитетот во Хајделберг заради „лоша здравствена состојба“.
Но, вистинската причина била тоа што неговата сопруга Грете Моро (родена Конигсвалд) била Еврејка, па тој решил да се повлече од болницата и да не толерира натамошна политичка активност против него во германските научни кругови.
Среде нацистичкото прогонство на Евреите, Ернст продолжил да работи од дома до 1948 година. Неколку години подоцна, тој починал на 77-годишна возраст.
Ернст Моро е само уште една историска личност која го напуштила овој свет без заслужената почит. Повеќето луѓе никогаш не слушнале за него бидејќи режимот го оценил овој лекар според потеклото на неговата сопруга. Сепак, тој живеел долг и исполнет живот со голема страст за науката. Направил револуција во педијатријата и спасил илјадници мали животи со својата супа од морков.