Она што е кај нас и во соседството важно да се промени е фактот дека породувањето се гледа како потенцијално опасна состојба, што не било секогаш случај. За оваа важна тема пишуваат дулите од Хрватското здружение на Дули за порталот МисМама.
„Ќе објаснам низ призмата на три перспективи: мајката, здравствениот систем и општеството. Жените секогаш раѓале во присуство на други жени. Може да се каже дека една родилка со себе имала „цело село дули“, бидејќи во тоа општество обично имало само една бабица, а сите други или се грижеле за родилката или само биле сведоци на чинот на раѓањето.
Што довело до тоа, кога ќе им дојде редот да се породат, жените веќе да сведочеле на некое породување. Тие знаеле како изгледа породувањето, како изгледа жената додека се пораѓа, што ја чека и дека нема да биде сама – таква била перцепцијата за породувањето со векови, вклучително и кај нас.
Додека во другите европски земји не е прекината практиката на породување со бабица, во регионот и кај нас, породувањата во последните 2-3 генерации се сместени во болница – што има различни последици за родилките. Првата е загубата на селото дули, втората е гледањето на породувањето низ призмата на можните патологии, третото е припишување временско ограничување на траењето на породувањето, четвртото е деградирање на професијата акушерка, петтата е неизбежна промена во перцепцијата за породување.
Со оглед на тоа што жените повеќе не се сведоци на породувања пред да се породат, всушност немаат ни каде да бидат сведоци, мора да се информираат на други начини.
И во морето на достапни информации тешко е да се препознае што навистина ќе помогне.
Првата средба со породувањето се случува главно многу рано и несвесно – преку прикажаните филмски сцени. Тие не ја покажуваат реалната слика за породувањето.
Сликата на породувањето во која жена вреска во неподнослива агонија и го чека својот спасител во бела наметка е вткаена длабоко во нашата потсвест. Поради оваа причина, не е чудно што многумина гледаат на породувањето исклучиво преку знаењето што го имаат преку телевизијата, која има јасна порака: породувањето е опасно по живот и неподносливо болно.
Каква врска има ова со вмешувањето во природниот тек на породувањето?
Поради ваквата перцепција на општеството – која ја делат и повеќето родилки и медицинските работници – раѓањата во болница не се прилагодени на природниот процес.
Породилните сали се мали, во центарот има кревет, светлата се силни, речиси и да нема интимност и достоинство, можноста за придружба е ограничена, храна и пијалак не се дозволени, движењето е забрането, одењето во тоалет е ограничено, жените често се сами и исплашени.
Не знаејќи ни дека постои друг начин, жените често пасивно му се предаваат на системот – кој спасува животи, но не се грижи за емоционалната состојба на мајката.
Докторите, покрај тоа што многу ретко се сведоци на сосема природно породување, се фокусирани на спасување од потенцијално опасни ситуации. Повеќето од овие ситуации дури и не би се случиле доколку на родилките им се овозможат услови во кои навистина би можеле да се породат. Затоа подготовката за породување и придружба се од суштинско значење.
Подготовка за промена на перцепцијата за породувањето и враќање на вербата на жените во себе и нивната способност да раѓаат и придружба која ќе ѝ помогне на родилката да навигира низ системот што го кочи препуштањето на породувањето.
Самите жени – во отсуство на информации и водени од страв (од болка) – дури и ако медицинскиот персонал сугерира неинтервентивен пристап, често бараат епидурална без претходно да бидат информирани за нејзиниот ефект и последиците врз текот на породувањето.
И самата бев сведок на тоа. Додека ја придружував клиентката на породување, акушерката со тажен глас ми рече дека веќе не ни предлага алтернативни начини за справување со болката бидејќи сите „бараат епидурална веднаш, уште од врата“. И не, не мислам дека епидуралот е лош, всушност многу често е супер, но не е свет грал без последици.
И токму тука доаѓаме до аспектот на понудата и побарувачката.
Не се само медицинските работници, општеството и неадекватните фактори на раѓање кои влијаат на рутинското вмешување во текот на породувањето, туку и самите жени кои (најчесто поради страв) не сакаат ни да пробаат ништо, доколку тоа не вклучува епидурална – што често резултира со неможност за движење, поголема е веројатноста за царски рез и на крај поголема веројатност родилката да биде незадоволна од раѓањето – затоа што не учествувала активно во него.
Но, ако родилката однапред знае за последиците од епидуралот, а сепак одлучи да ја земе, тогаш веројатноста дека нема да биде задоволна со своето пораѓање е многу помала, бидејќи родилката таа одлука ја донела свесно и информирано. Затоа, жени, информирајте се на вистинските места“, пишува за порталот МисМама хрватската дула Марија Ковачиќ.