Дали некогаш сте влегле во кујна и веднаш сте заборавиле зошто сте влегле? Како се разликува заборавањето поврзано со возраста и деменцијата?

Мозокот се менува и се намалува во текот на животот, а за да го надокнади тоа доаѓа до преклопување на нервните мрежи што може да доведе до блага конфузија и когнитивно опаѓање. Деменцијата не е природен дел од стареењето, а како да се разликува од губењето на меморијата поврзано со возраста, прочитајте подолу.

Дали некогаш сте влегле во кујна и веднаш сте заборавиле зошто сте влегле? Ваквите ситуации не се нужно причина за тревога бидејќи заборавот е нормален дел од стареењето. Исто така, нормално е да имаме проблеми со извршувањето на задачите што не ги правиме секој ден, објаснува за Health д-р Лиза Биларс, шеф на неврологија и медицина за спиење во Кајзер Перманенте во Атланта.

Меѓутоа, ако заборавот или други когнитивни промени се случуваат често или ви пречат во вашиот секојдневен живот, не треба да ги игнорирате. Иако способноста за потсетување на информациите се менува како што стареете, некои когнитивни промени и промени поврзани со меморијата може да бидат ран знак на деменција, а некои можеби тешко ќе ги препознаете сами.

Мозокот се намалува со возраста

Исто како што остатокот од телото старее, така старее и мозокот. Како што старееме, мозокот се намалува, вклучително и делот од мозокот познат како фронтален кортекс. Фронталниот кортекс е вклучен во повисоки когнитивни активности како што се размислување, донесување одлуки и меморија. Откако фронталниот кортекс ќе се смени со годините, можеби ќе му треба дополнителна помош за одржување на когнитивните способности.

Мозокот го компензира ова намалување на функцијата на мозокот со активирање на други невронски мрежи за да ви помогне да продолжите да се сеќавате. Меѓутоа, кога различните невронски мрежи ќе почнат да се мешаат, може да забележите зголемен пад во способноста за фокусирање и потсетување на информациите. „Знаеме дека како што старееме, организацијата на нашите невронски мрежи се менува“, вели Каролин Фредерикс, доцентка на Медицинскиот факултет Јеил чие истражување се фокусира на Алцхајмеровата болест.

Понекогаш нормалните промени во меморијата поврзани со возраста може да се влошат. На некои луѓе може да им биде дијагностицирана состојба наречена благо когнитивно оштетување. Ова е чекор подалеку од нормалното губење на меморијата или когнитивното опаѓање, но не до степен на падот поврзан со деменција.

Некој со благо когнитивно оштетување:

Често губи предмети
Заборава да присуствува на важни настани
Има проблем да се потсети на вистинските зборови во разговорот.
Иако не е толку сериозно како деменцијата, би било добро да се обрне внимание на знаците на благо когнитивно оштетување. Луѓето со овој проблем може да имаат поголем ризик од развој на деменција. „Околу половина од луѓето со благо когнитивно оштетување на крајот развиваат деменција, но половина не“, рече д-р. Билјард.

Рани знаци на деменција

Важно е да се напомене дека деменцијата не е нормален дел од стареењето. Иако вашиот мозок обично поминува низ промени поврзани со стареењето, невролошките промени поврзани со деменцијата се различни од нормалните процеси на стареење. Според др. Фредерикс, научниците сè уште ги истражуваат можните причини за деменција.
Секако, треба да го посетите вашиот лекар ако забележите некој од овие рани знаци на деменција:

Губење на меморијата што ги попречува нормалните дневни активности
Тешкотии во решавањето на проблемите
Тешкотии во извршувањето познати задачи
Мешање датуми, времиња и места
Проблеми со разбирање на слики и просторни односи
Проблеми со изговорените и напишаните зборови
Често губат работи и не можат да се потсетат на чекорите за нивно наоѓање
Лошо расудување или донесување одлуки
Изолација или повлекување од други луѓе
Промени во расположението и личноста.

Кога да се загрижите и да одите на лекар?

Иако повременото губење на меморијата е малку веројатно причина за загриженост, важно е да се биде проактивен кога станува збор за чести проблеми со меморијата или губење на меморијата што го попречуваат секојдневниот живот.

„Сите ги губат своите клучеви од време на време, но кога некоја од овие работи почнува да се случува многу почесто од порано, тоа потенцијално може да укаже на почеток на проблем“, вели д-р Фредерикс.
Раните знаци на деменција може да се прошират надвор од губењето на меморијата или когнитивното функционирање. За жал, луѓето во раните фази на деменција имаат тенденција да бидат повеќе свесни за когнитивните промени, но имаат помала веројатност да препознаат други знаци како што се промените во личноста и односите. Иако може да биде тешко да се зборува за овие работи ако ги забележите кај некој близок, вреди да се предложи да ги процени лекар како мерка на претпазливост.
„Во секој случај, добра идеја е да го посетите вашиот лекар што е можно поскоро за да добиете совет за третман кој би можел да помогне во забавување на когнитивниот пад“, објаснува д-р Фредерикс. Одложувањето на посетата на лекар може да го доведе во опасност здравјето и благосостојбата на вашата сакана личност. „Доколку постои какво било прашање за безбедност или потенцијална штета што доаѓа со промените во меморијата, тогаш дефинитивно треба да го споменете тоа“, заклучила др. Билјард.

деменцијамеморијамозокстареење