Невролошките студии покажуваат дека девојчињата се развиваат побрзо во деловите од мозокот одговорни за емоциите и комуникацијата, што ги прави повешти за психолошко надмудрување.
Иако суровото однесување постои и кај двата пола во детството и меѓу врсниците, начинот на кој тоа се манифестира е различен.
Девојчињата се со поголема веројатност да бидат вербално и емоционално агресивни, што може да има подолготрајни последици. Момчињата се физички погруби и имаат различен модел на однесување. Воспитувањето, биолошките фактори и социјалните норми играат клучна улога во овие разлики.
Престиж, докажување, доминација: Зошто девојчињата и момчињата покажуваат поагресивно однесување
Децата се невини, нерасипани и сакаат со чисто срце, но кога првпат ќе влезат во група, понекогаш почнуваат да покажуваат помалку пожелно однесување. Секако, во повеќето случаи тоа се минливи епизоди на желба за престиж, доминација или самопромоција, кои децата, особено на рана возраст, не знаат добро да ги канализираат бидејќи процесот на нивното созревање допрва почнува. Со започнување на училиште стануваат посвесни, но и предизвиците се поголеми. Социјалните мрежи и раната употреба на мобилни телефони придонесоа за почести социјални контакти, но и ја зголемија шансата за несакано однесување, како што е дигиталното насилство и меѓу врсниците.
Преовладува мислењето дека насилството меѓу врсниците отсекогаш било во релативно мала мерка, но за него потешко сме дознавале. За среќа, насилството меѓу врсниците е сепак екстрем и задача на целата заедница и општество е да работи на негово спречување во сите средини, од семејството до училиштето или која било друга средина во која се движат децата (спортски, разни културни или забавни активности).
Форма на агресија и разлики во изразувањето: Што прават почесто девојчињата, а што момчињата?
Истражувањата покажуваат дека момчињата се повеќе склони кон физичка агресија (туркање, удирање, тепачки), додека девојчињата почесто користат социјална и емоционална агресија (озборувања, исклучување од групата, манипулации), особено кон нивните врсници или други девојчиња. Овој облик на агресија често може да изгледа посуров бидејќи е посуптилен, помалку забележлив, полесен за „камуфлирање“ и обично трае подолго.
Биолошки фактори – хормоните и мозокот
Тестостеронот кај момчињата влијае на поголема импулсивност и физичка агресија. Естрогенот и окситоцинот кај девојчињата можат да придонесат за подобро социјално поврзување, како и способност за манипулирање во меѓучовечките односи. Невролошките студии покажуваат дека девојчињата побрзо ги развиваат деловите од мозокот одговорни за емоциите и комуникацијата, што ги прави повешти за психолошко надмудрување.
Влијанието на општеството и воспитувањето
Момчињата почесто се учат директно и отворено да ја искажуваат својата агресија („Кажи што мислиш!“), додека кај девојчињата често се потиснува несаканото однесување („Биди фин!“). Токму овие модели можат да доведат до пасивно-агресивно однесување, но и да предупредуваат на тоа. Во училишна средина, девојчињата порано ја разбираат важноста на социјалната хиерархија и имаат поголема веројатност да користат озборувања, емоционална уцена или исклучување на другите како начин на контрола.
Еволутивна перспектива и поделени мислења на психолозите
Некои психолози веруваат дека ова однесување е еволутивно корисно. Нивниот адут е ставот дека низ историјата мажите често ги решавале конфликтите со физичка сила, додека жените развивале пософистицирани стратегии за преживување преку социјалните игри и мрежи на влијание.
Сепак, неколку студии покажале дека иако момчињата почесто покажуваат физичка агресија, девојчињата се повеќе склони кон опишаната релациска агресија. Ова вклучува манипулација со социјалните односи, озборувања, малтретирање и исклучување на врсниците од заедницата. Оваа разлика станува поизразена околу тригодишна возраст и продолжува во текот на развојот.
Едно истражување покажало дека девојчињата почесто користат реактивна агресија, каде што реагираат на перцепирана провокација, додека момчињата почесто користат проактивна агресија. Таа е намерно и насочена кон постигнување на целта.
Овие разлики, велат научниците, дефинитивно би можеле да бидат резултат на комбинација на биолошки фактори, како што се хормоналните влијанија, но и социјализацијата. Социјалните норми и очекувања секако обликуваат различни модели на однесување кај момчињата и девојчињата.
Разбирањето на овие разлики е од клучно значење за развивање адекватни стратегии за интервенција и поддршка, приспособени на специфичните потреби на децата од различен пол.