Дали моето млеко е квалитетно? Грешки кои го саботираат доењето
Мајчиното млеко не може да биде лошо или неквалитетно бидејќи млекото на секоја мајка е совршено прилагодено на нејзиното бебе и се менува според потребите на детето. Доењето е нешто за кое многу луѓе мислат дека знаат сè, но малкумина вистински се едуцираат. Ова остава простор за разни митови, погрешни совети од мајки, баби, свекрви… со кои најчесто несвесно го саботираме доењето на своето дете.
Сите знаеме дека ништо не се споредува со мајчиното млеко и неговите придобивки. Отсекогаш било и ќе биде најдобрата исхрана за вашето дете.
Научниците вредно го проучуваат и постојано наоѓаат нови неверојатни детали. Затоа, проучете ги сите факти и ќе видите зошто мајчиното млеко е толку посебно.
Не постои нешто како лошо мајчино млеко, иако млекото на секоја жена има различен состав. Секоја мајка произведува свое единствено млеко наменето токму за нејзиното бебе.
Некои мајки успешно дојат уште од првиот ден, додека други имаат голем број тешкотии.
Кога станува збор за доењето, секоја мајка има своја приказна.
Додека некои дојат без никакви проблеми од првиот ден, други се борат со маститис и болни рани или тврдат дека немаат млеко.
Доењето е нешто за кое многу луѓе мислат дека знаат сè, но малкумина вистински се едуцираат. Ова остава простор за разни митови, погрешни совети од мајки, баби, свекрви… со кои најчесто несвесно го саботираме доењето на своето дете.
Факт е дека секоја жена може да дои, а подолу ќе откриеме кои грешки ги прават мајките кои на крајот резултираат со недоволно млеко за своето бебе.
Во првите три дена по раѓањето на детето, првото млеко, наречено колострум, се произведува во градите. Многу малку од него се излачува (2-20 милилитри), но тоа е сосема доволно за новороденче, чиј стомак е со големина на орев.
Во однос на количината и составот, колострумот ги задоволува сите потреби на детето во првите денови од животот. Тој е многу важен за детето и мајката, ги штити децата од инфекции и дава психолошка поддршка и на мајката и на детето. Дополнително, овие први подои ѝ помагаат на мајката бидејќи контактот кожа на кожа и честото доење предизвикуваат телото да го лачи хормонот окситоцин, кој ги стимулира контракциите на матката, овозможува нејзино затегнување и го спречува продолженото крварење.
Честото доење (најмалку осум пати во 24 часа) во првите три дена е многу важно за бебето да „добие“ доволно млеко за неговите идни потреби.
Неправилна положба на детето при доење
Правилното позиционирање на бебето кај градите е многу важно за да се избегне оштетување на брадавиците или застој на млекото во градите.
Ако бебето не е во правилна положба, нема да цица правилно, а мајката ќе има болки во брадавиците.
Болките во брадавиците најчесто се јавуваат кога устата на бебето не е доволно отворена, па со јазикот ја притискаат брадавицата наместо дојката.
Добра идеја е да ги стимулирате рамните или малите брадавици така што ќе ги масирате пред доењето. Држете ја брадавицата помеѓу палецот и показалецот, нежно тријте ја и извлечете ја.
По неколку такви движења, брадавицата ќе стане крута и на бебето ќе му биде полесно да ја прифати.
Некогаш е потребно ова да се повтори и за време на доењето, а може да користите и коцка мраз.
Со текот на времето, брадавицата ќе стане поизразена, а болната непријатност ќе исчезне.
Во првите 24-48 часа по раѓањето, градите првично стануваат полни. Ова е нормална појава, а е последица на зголеменото количество крв во градите и зголеменото производство на млеко.
Кога доите по потреба и без ограничување на времетраењето на доењето, чувството на исполнетост во градите брзо исчезнува.
Ако млекото не се исцеди доволно, доаѓа до застој на млекото: дојката е отечена, болна и тешка, а кожата е напната, сјајна и топла.
Често може да почувствувате помали или поголеми грутки кои се формираат поради собирање на млеко во каналите.
За успешно доење, многу е важно да се спречи појавата на оваа состојба, што подразбира примена на правилната техника на доење од почеток, што ќе му овозможи на детето да ја намали количината на напнатост во градите преку почесто и поефикасно доење.
Собирање млеко во градите
Многу жени мислат дека со доење по потреба и без ограничување на времетраењето на доењето, ќе останат без млеко и се трудат да го „соберат“ млекото во градите. Тогаш прават голема грешка. Многу е важно да се разбере дека доењето работи на принципот на „понуда и побарувачка“, што значи: колку повеќе млеко може да извлече бебето, толку повеќе млеко ќе се произведува.
Бебето треба да цица кога сака и колку сака, со што ќе ги задоволи не само гладот и жедта туку и вродената потреба за цицање.
Секое доцнење или прескокнување на доењето, замена на доењето со формула, чај или вода, ќе го наруши овој процес и ќе го наруши производството на млеко.
Ова создава идеални услови за вистински недостиг на млеко, несреќно бебе и загрижена мајка која може да развие болно воспаление (маститис) поради насобраното млеко.
Маститисот е една од најчестите причини за предвремено прекинување на доењето.
Мислење дека имате лошо и неквалитетно млеко и дохранување на вашето дете со индустриски формули
Мајчиното млеко не може да биде лошо или неквалитетно бидејќи млекото на секоја мајка е совршено прилагодено на нејзиното бебе и се менува според потребите на детето.
Затоа ниту еден индустриски производ не може целосно да го имитира мајчиното млеко. Истражувањата покажаа дека составот на мајчиното млеко (пропорцијата на јаглехидрати, масти и протеини) е прилично константен и не варира многу поради исхраната на мајката, бидејќи недоволното внесување ги исцрпува резервите во телото на мајката.
Но, долгорочната лоша исхрана може негативно да влијае на здравјето на мајката.
Затоа е многу важно доилката да има разновидна и урамнотежена исхрана, која е неопходна за одржување на нејзиното здравје и правилен развој на нејзиното дете.
Детето ги црпи сите хранливи материи и енергија од мајчиното млеко, а мајката мора да ги компензира со извори од сопствената исхрана.
Затоа, мајката има зголемени потреби за енергија и исхрана за време на доењето.
Тие се зголемуваат во просек за 500 kcal, во зависност од конституцијата на мајката и потребите на новороденчето. Најдобар показател за тоа дали овие потреби се задоволени е одржувањето на телесната тежина, со максимална загуба од 500 г месечно толерирана кај доилки.
Урамнотежената и здрава исхрана за време на доењето не мора да значи голема промена во изборот и подготовката на храната. Важно е изборот на храна да биде разновиден и оброците да содржат храна од сите пет препорачани групи – овошје, зеленчук, млечни производи, месо и житарки.
Големото количество млеко и млечни производи, со цел да се произведе „подобро и поквалитетно млеко“, може да предизвика колики и грчеви кај бебињата бидејќи кравјото млеко има еден вид протеин кој нашето тело тешко го вари.
За количината на млеко важно е мајката да пие многу течности. Никогаш не треба да ја занемаруваме водата и да ја заменуваме со други видови течности. И да, меѓу народот е популарно доилките да пијат пиво за да произведат повеќе млеко. Ова е неточно и опасно за здравјето на детето.
Мислење дека сте останале без млеко
Откако ќе помине почетното чувство на полност во градите и ќе се воспостави нормалната секвенца на доење, жените ја чувствуваат мекоста на градите и почнуваат да се плашат дека им снемало млеко.
Бебињата може многу често да плачат и да бараат да се дојат, но тоа не мора да значи дека се гладни и им треба дополнително хранење.
Не треба да се плашите, бидејќи сѐ додека детето цица редовно и по потреба, ќе се произведува млеко. Ако во тоа време воведете дополнителна храна, нема да му дадете шанса на доењето бидејќи детето нема да има можност да „добие“ доволно млеко за своите потреби.
Жената може да го изгуби млекото само во екстремно стресни ситуации, па дури и тоа е многу ретко. Жените доеле и за време на војната, во многу тешки и нездрави услови бидејќи млекото не може наеднаш да исчезне. Сепак, тоа е подолг процес. Впрочем, пролактинот, хормонот одговорен за производството на млеко, се лачи повеќе кога сме под стрес.
Редовното доење, правилната исхрана и внесот на течности се важни, а исто така е важно да спиете и да се одморите доволно, а не да му давате на вашето дете чај, вода или формула како додаток. Ако не сте сигурни дали вашето дете е доволно сито, можете да одите на тест за доење кај вашиот педијатар за да може да го измери вашето дете пред и по доењето.
Многу е важно да го следите бројот на влажни пелени доколку доите исклучиво. Треба да броите пет или шест влажни пелени за еднократна употреба.
Бебе што е исклучиво доено мора да има најмалку три столици дневно од третиот ден од животот и така во првите шест недели.
Често мерење на детето
Повеќето мајки со страв се прашуваат дали нивното дете напредува. Најсигурен и најточен начин е да се измери зголемувањето на телесната тежина на детето.
Треба да се внимава детето секогаш да се мери на иста вага и по можност целосно голо.
Важно е да се знае дека децата растат во скокови, а не според стабилна крива.
Детето не мора да се дебелее секој ден, така што секојдневното мерење може да ви предизвика непотребна загриженост. Некои деца најпрво може да напредуваат побавно, а потоа да надокнадат и обратно. Доволно е да го мерите еднаш неделно.
Треба да ја врати својата родилна тежина 10 до 15 дена по раѓањето.
Ако бебето не ја вратило родилната тежина до 15-тиот ден по раѓањето, треба да се оцени техниката на доење.
После тоа, посакуваните вредности за зголемување на телесната тежина се следните: во првото тромесечје, околу 175 г неделно или 750 г месечно; во второто тромесечје околу 140 г неделно или 600 г месечно; во третото тромесечје околу 110 г неделно или 450 г месечно; во четвртото тромесечје околу 70 г неделно или 300 г месечно.
Давање вода или чај
На бебе до шест месеци му е потребно само мајчино млеко, а по шестиот месец на детето треба да му се даваат дополнителни течности, а ако решиме да пие чај, треба да внимаваме бидејќи билките не се препорачуваат за деца.
Мајчиното млеко се менува во составот од почетокот до крајот на доењето, така што на почетокот на доењето, бебето секогаш добива водено млеко кое ја гаси жедта.
Давањето чај, дури и во мали количини, може да создаде проблеми и за мајката и за бебето.
Со давање чај му го полниме стомакот на бебето, но не му даваме доволно хранливи материи. Дополнително, тоа го нарушува воспоставувањето на производство на млеко според принципот на понуда и побарувачка, бидејќи бебето привремено ќе се чувствува сито.
Користење на штитници за брадавиците
Доењето е природен процес кој најдобро напредува доколку се одвива природно.
Штитот на брадавиците не го решава проблемот со болните брадавици и доењето и треба да биде последно средство – кога ништо друго не помага.
Доењето е комбинација од инстинкт, рефлекси и учење и бара доволно трпение, волја и самодоверба. Обично потребни се неколку недели мајката и детето да се запознаат и да ги надминат почетните тешкотии со доењето и преосетливоста на брадавиците.
Пред да користите штитник за дојка, треба да ги испробате сите други техники – од правилно позиционирање на детето за да се избегнат рани и болки во брадавиците, извлекување на вовлечените брадавици, нанесување мајчино млеко на оштетените брадавици и истиснување на млекото во случај на тврди и полни гради за да се направи детето полесно да се фати за градите и да го почувствува мирисот и вкусот на млекото.
Користењето на штитници за брадавици може да создаде многу проблеми:
бебињата треба да цицаат посилно со нив, побрзо да се уморат и да цицаат помалку млеко; потешко ги испразнуваат дојките во целост, па постои поголем ризик од застој на млекото;
рефлексите на доењето се помалку стимулирани без директен контакт помеѓу мајката и бебето, што резултира со помало производство на млеко;
децата се навикнуваат на штитникот и ги одбиваат градите поради разликата во техниката на цицање;
постои поголем ризик од инфекции, бактерии и габи;
Неправилно поставената силиконска брадавица предизвикува болка кај мајката и го оневозможува цицањето на бебето…
Најважните промени на мајчиното млеко се во првите недели по раѓањето, кога составот на млекото се прилагодува на потребите на доенчето кое брзо расте.
Видови мајчино млеко: Колострум
Прво млеко: Производството започнува во втората половина од бременоста, а се лачи во првите неколку дена по раѓањето (3 до 5). Дебел и жолт, неговиот состав значително се разликува од зрелото млеко, пред се поради пет пати поголемото количество на имуноглобулини (заштитни фактори).
Колострумот делува како прва вакцина, бидејќи ги пренесува на бебето сите заштитни антитела што ги има мајката. Полесно се вари, ја стимулира функцијата на цревата и колонизацијата на дебелото црево.
Зрело мајчино млеко
Во првите денови по раѓањето се произведува преодно, а потоа ЗРЕЛО МЛЕКО кое го менува составот според потребите на новороденчето. Мајките забележуваат дека нивното млеко станува поводенесто и поретко и често непотребно се грижат дека веќе не е квалитетно.
На почетокот на доењето првото млеко е водено за да му помогне на бебето да ја задоволи жедта. За време на доењето, содржината на маснотии и енергија постепено се зголемува и го достигнува својот врв на крајот од доењето, со цел да се задоволи гладот. Затоа се советува бебето да не се преместува од една на друга дојка додека не ја испразни целосно првата, а следниот подој да се почне со втората дојка.
Мајчиното млеко се прилагодува и на климата: на топло време, мајките произведуваат повеќе од првото, поводено млеко за да не им снема течности на бебињата.
Дали знаевте дека има 25% повеќе енергија во вашето млеко ако имате момче отколку ако храните девојче!
Главните здравствени придобивки од мајчиното млеко
Вашето млеко му обезбедува на вашето бебе сè што му е потребно за нормално да расте и да се развива. Тоа не е се! Исто така, помага во развојот на имунолошкиот систем на вашето бебе, штити од болести и поддржува здрав раст.
Му помага на вашето дете да го изгради својот имунолошки систем.
Ја зајакнува имунолошката одбрана на бебето Различни имунолошки фактори од мајчиното млеко го дополнуваат имунолошкиот систем на бебето и ја подобруваат заштитата од болести.
Антителата од млекото можат да ги заштитат доенчињата од широк спектар на бактерии.
Имунолошките својства на мајчиното млеко не можат да се репродуцираат во млечните формули.
Го штити здравјето на долг рок
Во земјите во развој, доењето може да биде прашање на живот или смрт, а во поразвиените земји, бебињата кои се доени се поздрави од оние кои не се:
помал ризик од инфекции на дигестивниот тракт, акутни инфекции на увото, и сериозни инфекции на долниот респираторен систем
Помал ризик од астма и атопичен дерматитис кај доенчиња кои се генетски предиспонирани за овие болести
Помал ризик од прекумерна тежина и/или дебелина во детството и адолесценцијата
Помал ризик од дијабетес
Подобар когнитивен развој
Развивање на вкус кај бебињата
Последно, но не и најмалку важно, доењето може да помогне да се развие чувството за вкус на вашето бебе. Она што го јадете му дава вкус на вашето млеко. Затоа, мајчиното млеко е природен дел од нежното учење за вкусот – она што започна во 12-та недела од бременоста.
Вашето млеко не е толку благо како што мислите! Има широк спектар на вкусови добиени од она што го внесувате. И, за разлика од формулата за доенчиња, таа му обезбедува на вашето бебе богато и сложено, целосно сетилно искуство.
Со хранење на вашето бебе со вашето млеко, ќе му биде полесно да се спротивстави на неговата зависност од слатки вкусови за време на периодот на одвикнување. Затоа, колку вашата исхрана е побогата со овошје и зеленчук, толку полесно ќе биде вашето бебе да ги прифати и сака подоцна во животот.
Благодарение на сите овие неверојатни факти, не е ни чудо што мајчиното млеко е и секогаш ќе биде „златниот стандард“ на исхраната на доенчињата. Едноставно е неверојатно!
Заштитни фактори во мајчиното млеко
Заштитните фактори (имунолошки и неимунолошки) го штитат новороденчето и доенчето од инфекции, пред сѐ, цревни, и ја регулираат пропустливоста на цревната бариера, која е важна за превенција од алергии подоцна во животот, а можеби и од автоимуни болести.
Биоактивните агенси се област на интензивно истражување, со постојано зголемување на знаењето за различни супстанции во мајчиното млеко кои влијаат на регулацијата на гените, ги намалуваат ризиците од автоимуни и малигни заболувања подоцна во животот и на многу начини влијаат на доживотното здравје на доените деца.