Како да се преживее смртта на блиските луѓе?

Губењето на саканата личност е неизбежен дел од постоењето во текот на целиот животен век. Секој во одреден момент ќе се соочи со загуба на сакана личност, но мора да знаеме дека не сме сами во тоа и дека е сосема нормално да нè обзема чувство на тешка и долготрајна тага.

Она што може да биде утешно е дека со текот на времето работите ќе се стабилизираат и некои рани ќе зараснат.

Како да се справите со загубата на саканата личност?

Тагата е примарното доживување на губиток на саканата личност поради смрт.

На загуба реагираме со тага – интензивна физичка и психолошка непријатност. Кога за некого велиме дека е погоден од тага, подразбираме дека е зафатено целото негово битие.

Бидејќи тагата може да биде огромна, културите развиле начини да им помогнат на своите членови да продолжат понатаму и да се справат со животните промени што ги носи смртта на некој близок. Тагувањето е културално специфичен израз на мислите и чувствата на ужаленото лице.

Обичаите како што се собири на семејството и пријателите, облекување во црно, одење на погреби и почитување на пропишан период на жалост со посебни ритуали многу варираат меѓу различни општества и етнички групи.

Но, секој од нив има заедничка цел да им помогне на луѓето да ја пребродат својата тага и да научат да живеат во свет во кој повеќе ја нема саканата личност.

Јасно е дека тагата и тагувањето се тесно поврзани. Всушност, во секојдневниот говор често ги користиме овие два збора наизменично.

Процес и фази на тагување

Многу теоретичари кои проучувале широк опсег на загуби и ужалени поединци – и деца и возрасни – заклучуваат дека тагувањето обично се случува во три фази: избегнување, соочување и закрепнување. Секоја фаза се карактеризира со различен низ на реакции.

Меѓутоа, во реалноста, луѓето многу се разликуваат во нивното однесување и кога тоа се случува, па често различно реагираат во нивната тага. Она што со сигурност можеме да го потврдиме е дека тагувањето е обележано со многу подеми и падови и постепено закрепнување со текот на времето.

Последици од тагувањето

Многу истражувачи предупредуваат дека справувањето со тагата без помош има сериозни негативни последици за физичкото и менталното здравје.

Кога тагата стивнува, емоционалните енергии се повеќе се префрлаат на цели насочени кон обнова на животот – извршување на секојдневните обврски, инвестирање во нови активности и цели и зајакнување на старите врски и градење нови односи.

Во одредени денови, како што се семејните прослави или годишнини од смртта, тагата може повторно да избие и тоа бара внимание.

Кога некое лице ќе доживее неколку смртни случаи одеднаш или набрзо последователно, може да дојде до преоптоварување со тагување. Повеќекратните загуби ги трошат ресурсите за соочување дури и на добро прилагодените луѓе, оставајќи ги емоционално преплавени и неспособни да ја залечат својата тага.

Колку трае тагувањето?

Не постои недвосмислен одговор на ова прашање. Понекогаш справувањето со загубата на саканата личност трае неколку месеци, а понекогаш и неколку години.

Повремените напади на тага можат да траат цел живот и се вообичаена реакција на загубата на саканиот сопружник, партнер, дете или пријател.