Седењето може да биде удобен и практичен начин да го поминете поголемиот дел од денот, но нова студија за постари возрасни лица сугерира дека може да доведе до намалување на мозокот и когнитивни проблеми, без оглед на тоа колку вежбање успевате да вклопите, пишува Science alert.
Истражувањето се спротивставува на идејата дека периодите на седење можат да се избалансираат со периоди на активност, барем кога станува збор за здравјето на мозокот кај луѓе на возраст од 50 години или повеќе.
Истражувачите на студијата, од Универзитетот Вандербилт, Универзитетот во Питсбург и Националниот универзитет во Сеул, сметаат дека премногу седење или лежење (познато како седечко однесување) може да влијае на мозокот и да го зголеми ризикот од различни видови деменција подоцна во животот, вклучително и Алцхајмерова болест.
„Намалувањето на ризикот од Алцхајмерова болест не е само вежбање еднаш дневно“, вели неврологот Мариса Гогњат од Универзитетот во Питсбург.
„Минимизирањето на времето поминато во седење, дури и ако вежбате секојдневно, ја намалува веројатноста за развој на Алцхајмерова болест.“
Истражувачите регрутирале 404 волонтери, следејќи ги нивните нивоа на активност со носиви уреди во текот на една недела. Потоа, во текот на следните седум години, когнитивни тестови и скенирања на мозокот биле користени за да се процени здравјето на нивниот мозок.
Иако 87 проценти од волонтерите ги исполнувале препорачаните неделни упатства за најмалку 150 минути вежбање со умерен интензитет, оние кои седеле повеќе генерално покажале полоша когнитивна функција.
Тие, исто така, покажале повеќе знаци на невродегенерација – вклучително и побрзо истенчување на хипокампусот, дел од мозокот клучен за функцијата на меморијата и една од првите области што покажуваат оштетување од Алцхајмеровата болест.
Тимот го споредил времето поминато во седење со знаците поврзани со деменција. (Gogniat et al, Alzheimer’s & Dementia, 2025)
Асоцијацијата не била огромна и не докажува директна причина и последица, но била забележлива: поминувањето повеќе време во седење се чини дека го старее мозокот побрзо, а намалувањето на таа количина на време, наместо само повеќе вежбање, се чини дека е најдобриот противотров.
Посилни асоцијации се пронајдени кај оние кои веќе имаат повисок генетски ризик од Алцхајмерова болест, покажуваат податоците.
„Ова истражување ја истакнува важноста на намалувањето на времето поминато во седење, особено кај постарите возрасни лица со зголемен генетски ризик од Алцхајмерова болест“, вели неврологот Анџела Џеферсон од Медицинскиот центар на Универзитетот Вандербилт.
„Клучно за здравјето на нашиот мозок е да правиме паузи од седењето во текот на денот и да се движиме за да го зголемиме нашето активно време.“
Секако, овие наоди не се причина да се откажеме од поенергично вежбање. Знаеме дека активноста прави чуда за нашето физичко и ментално здравје, па дури и мали количини на вежбање можат да го одржат мозокот остар.
Најважно е што дополнителните часови седење беа поврзани со одредени видови на трошење на мозокот. Ова не е првпат седечкото однесување да се поврзува со деменција и Алцхајмерова болест, но тоа е уште еден важен и сеопфатен збир на податоци на кои истражувачите и здравствените професионалци можат да се потпрат.
„Клучно е да се проучат изборите на начинот на живот и влијанието што го имаат врз здравјето на мозокот како што старееме“, вели Џеферсон.
Истражувањето е објавено во списанието Alzheimer’s & Dementia.