Кога не знаете како да поставите граници, а да останете нежни: „Нежното“ родителство како шмиргла за родителските нерви

Ако некој ве праша како се однесува авторитарен, контролирачки родител, веројатно нема да помислите дека фразата „Побрзајте, ќе доцниме“ е еден од знаците. А токму тој пример можете да го најдете во книгата „Raining-Body Parenting“ од Харпер Вејв. Таа е само една од авторите кои го пропагираат таканареченото „нежно“ или „свесно“ родителство, кое денес станува нова норма за младите родители.

Тоа не е официјален метод, туку спонтано произлезена мешавина на ставови на некои експерти и родители кои го применуваат и пропагираат. Тој се фокусира на чувствата и мотивациите кои стојат зад предизвикувачкото однесување на децата, а не на поправање на самото однесување. Цврсти граници, давање на избор на детето, без награди, казни, закани. Емоциите на детето постојано се афирмираат и потврдуваат, така што тоа учи да ги препознава и контролира. Очекуваниот резултат е дете кое успешно ги регулира своите емоции затоа што тоа го сака, а не затоа што некој го притиска да го стори тоа.
Има многу во свесното родителство што тера на размислување и преиспитување. Има многу во традиционалното родителство што заслужува критика и отфрлање.

Меѓутоа, дали она што звучи добро во теорија навистина функционира во пракса? Нежното родителство е доста комплицирано за разбирање, неинтуитивно и бара родителот навистина свесно да пристапи кон секоја од илјадниците секојдневни ситуации кои ги ставаат на тест неговите нерви и трпение. И колку родители имаат ментален и емоционален капацитет за тоа?

Судејќи според проблемите што се појавуваат, не баш голем. Во пракса, овој пристап често се сведува на тоа семејниот живот да се врти околу секое расположение на детето, додека родителот се обидува да ја игнорира и да ја потисне секоја непријатна емоција. На секоја одлука пристапува колебливо затоа што се плаши дека можеби е авторитарна. Тој знае дека треба да има граници, но не му е сосема јасно како да ги постави а родителството сепак да остане „нежно“.

Особено парализирачка за родителите е забраната на одредени зборови или фрази. Ако следите профили кои пропагираат свесно родителство, ќе завршите со долга листа на забранети зборови. „Не смеете да кажете НИЕ (Ние не удираме, не си го чепкаме носот), бидејќи тоа е снисходливо“. „Не смеете да кажете АКО (Ако ги собереш играчките, ќе одиме во парк), бидејќи го уценувате детето. „Не смеете да кажете БРАВО, бидејќи така ја зголемувате шансата детето еден ден да стане зависник!“, „Ако кажете дека се чувствувате лошо за нешто што тие го направиле, ќе направите од детето некој што ќе им угодува на сите“. итн. Денот на родителите на тој начин станува слалом меѓу забранети зборови и изрази, што е психички исцрпувачко и предизвикува постојано чувство на вина. Тешко е, откако ќе почнете да го анализирате секој збор, дури и да најдете начин да се изразите без постојано да ја преиспитувате потенцијалната погубност на што и да кажете.

Исто така, зад многу принципи на нежно родителство се крие многу сомнителен став дека секое неприфатливо однесување на детето е всушност последица на стрес и дека може да се набљудува како адаптивно, како начин за справување со чувствата. Како да не постои такво нешто како тестирање на границите само заради љубопитност и возбуда. Така, преовладува идеализираната слика за детето како совршена „машина“ која функционира перфектно ако знаете како да управувате со неа, што го става родителот во позиција на незналица и лаик чие неискуство излегува на виделина секој пат кога детето се однесува како што не би сакале. Ако фрла работи, ако одбива да раскрене по себе, ако истури храна, ако го удри помладиот брат, се е затоа што сте го натерале да го направи тоа со вашето однесување. Родителот е должен да стане еден вид терапевт и психолог, а детето е сликата на нашата стручност во тоа.

„Ако не сакате вашето дете да ве удира, размислете што сте направиле за да го заслужите тоа и да го подобрите вашето однесување“, советува Робин Ајнциг, автор на групата „Видливо дете“ на Фејсбук, која има над 50.000 членови. „Детето кое беснее и ве клоца затоа што сте му кажале дека мора да престане да игра за да се исчистите, ви покажува дека му треба вашето присуство и треба да ги ставите вашите задолженија на чекање“, е уште еден нејзин совет. Емоциите на детето се сè, а на родителите ништо. Да, но кога тоа би било можно. Промоторите на овој пристап се чини дека веруваат во чуда, дека човечките суштества во детството толку подложни на стрес и непријатни чувства кога ќе претрпат каква било фрустрација, откако ќе станат возрасни, можат целосно да се трансформираат во целосно свесни суштества без никакви сопствени желби и барања и со неограничено време и нерви. Тоа се случува, но во – очекувано – занемарлив процент од родителската популација. Останатите се на работ на пукање.

Како и не би биле, кога секој ден, секој час на родителство стана толку деликатен и напорен што може да се спореди со неврохирургија, како што наведува новинарката Џесика Винтер за магазинот New Yorker. Винтер го опишува нејзиниот внатрешен дијалог, диктиран од алгоритам во нејзиниот мозок „кодиран“ од огромното количество литература за позитивно родителство што таа ја прочитала: „Ајде, душо, ќе задоцниме“. (Хммм, дали јас тоа сугерирам дека тој ќе биде виновен за доцнењето?). „Знаеш дека не сакаш да доцниш на училиште. (Хммм, да не сум малку манипулативна, нели? Која сум јас да претпоставам што му се допаѓа?) „Зарем не сакаш да се видиш со твоите пријатели?“ (Хммм, зарем токму сега не ми покажува што „сака“?).

Нема спас од шмирглањето на родителските нерви со нежното родителство. Родителството е пекол, што да се прави. Кој ќе преживее ќе раскажува.
Затоа што нежното родителство, ако размислите добро, не е претерано нежно кон човечкото битие како целина. Откако ќе престанете да бидете дете, сета нежност на овој свет повеќе не ви е на располагање. Додека како дете сте поштедени од секаков вид фрустрации, притисок и казна, во моментот кога самите ќе станете родител, се претворате во обичен извршител на наредбите, кој цел ден трепери пред авторитарните експерти кои одлучуваат дали секој ваш збор ќе предизвика трајни последици за вашето дете.

Списокот на прекори и забрани за денешните родители е подолг од она што нашите баби и дедовци го добивале како деца од нивните строги, традиционални родители. Не сме добри, се однесуваме лошо, а што и да направиме, виновни сме. Исто така, постои строга казна, така што поставувањето незгодни прашања и преиспитувањето на ставовите на авторитетите често може да ви донесе забрана во онлајн групите кои промовираат нежно родителство. Родителите во овие групи често минуваат низ осуда и посрамување, доколку не ги исполнуваат високите стандарди на заедницата преку споделување на нивните искуства.
Па, можеби е стресно и заморно, но барем нашите деца ќе бидат деца на новото време, со висока емоционална интелигенција, автентични и слободоумни? Но, што ќе правиме со фактот дека до сега секоја генерација родители ги воспитуваше децата со иста идеја – да ги направиме посреќни и позадоволни? И дека секоја на своите деца им била виновна кога очекувањата не биле исполнети. „Ако членовите на генерацијата X ги обвинуваат своите строги родители за нивната депресија и анксиозност, ако милениумците ги обвинуваат нивните презаштитнички родители за нивната депресија и анксиозност, тогаш можеме да очекуваме членовите на новата генерација да ги обвинат нивните премногу нежни родители, кои премалку ги притискале“, смета Џесика Винтер.

Нежното родителство премногу се фокусира на идеални ситуации и идеални примероци од човечкиот вид за да биде корисен пристап за просечниот родител во просечните секојдневни ситуации. Исто така, тргнувајќи од претпоставката дека родителот ја има целата контрола во овој однос, се оддалечува од реалноста во која односот родител-дете е многу двонасочен. Рамнотежата на силите во семејството е многу нестабилна и подложна на постојано преговарање, дури и во авторитативни семејства, а потоа кога родителот целосно ќе се откаже од авторитетот, детето лесно го презема раководството. Нежното родителство ги прогласува родителите за одговорни за секоја емоција и постапка на нивното дете и бара од нив да ја потиснат секоја сопствена емоција. Исто така, ја катастрофизира секоја родителска грешка. Зголемувањето на целосната емпатија кон детето неизбежно води кон недостаток на емпатија кон другите – било да се тоа браќата и сестрите кои детето ги удира затоа што „не се чувствува видено и слушнато“ или самите родители.

Сепак, најголемиот проблем со нежното родителство е ист како и со сите други методи на воспитување. Тој проблем е верувањето дека постои само еден вистински, магичен рецепт и начин за воспитување на децата. И тоа, како и со сите досегашни трендови, е вистинската причина за неговата популарност. Соочени со сомнежи, грижи и стравови, ние родителите почнуваме да го бараме спасот однадвор – во некој сезнаен „родител“ кој ќе ни каже што точно треба да правиме. Го наоѓаме кај разни експерти и гуруа, бидејќи не сме подготвени да го бараме во себе. И како, без таа подготвеност да го преземеме кормилото и одговорноста за сопственото родителство, дури и за неизбежните грешки што ќе ги направиме, можеме воопшто да се обидеме од нашите деца да направиме слободоумни и задоволни луѓе? Можеме ли да им го дадеме она што самите го немаме?

Текстот е од ТУКА.