Предизвиците на татковството: Како мажите се соочуваат со новата улога во животот?

Бременоста е време на емоционални промени за жените, но може да биде и за мажите. Справувањето со новата улога во животот претставува бројни предизвици и за татковците, а времето за прилагодување понекогаш може да биде долго.

Постојат различни начини на кои мажите го сфаќаат и се прилагодуваат на татковството бидејќи сите мажи знаат дека сè, како и самите тие, ќе мора да се променат по раѓањето на детето.

Свесни се дека доаѓа нешто ново, радосно и возбудливо, но и застрашувачки напорно – татковството.

Татковство – биолошки и хормонални промени

Повеќето новопечени татковци знаат многу за биолошките и хормоналните промени низ кои поминуваат нивните сопруги за време на бременоста, но речиси ништо не знаат за сопствените биохемиски и невролошки промени.

Неколку недели пред породувањето, нивото на тестостерон кај мажите се намалува поради зголемувањето на пролактинот, вазопресинот и другите хормони кои го пренасочуваат машкиот мозок во улогата на татко.

Понатаму, истражувањата покажаа дека вазопресинот е поврзан со физичка и емоционална мобилизација и го подобрува вниманието потребно за заштита на партнерката и територијата.

Заедно со окситоцинот ја поттикнува желбата за парење на партнерите и на тој начин го поттикнува спојувањето на партнерите.

Од нивото на вазопресин зависи колку време мажите ќе поминуваат со своите потомци и колку ќе бидат грижливи.

Сепак, постојат некои важни разлики во дејството на овие два невропептиди. Окситоцинот има анксиолитички ефекти и го намалува стресот, додека вазопресинот го зголемува стравот и одговорот на стресот.

Цели области на човечкиот мозок растат и се развиваат како одговор на хормоналните промени во првата година од животот на детето, кои на мажите им обезбедуваат клучни вештини за грижа за новороденчето. Ова вклучува зголемена чувствителност на плачење, подлабока способност за емоционално поврзување и поголема реакција на туѓите потреби.

Додека секој маж различно реагира на овие биолошки и хормонски промени, сите мажи истакнуваат дека се посвесни за сопствените емоции, емоциите на своите сопруги и што е најважно, за емоциите и потребите на детето.

Кај некои мажи, емоциите и потребите на кревкото, беспомошно новороденче доведуваат до ревизија на многу емоционално чувствителни, експресивни и ранливи делови од себе кои биле заборавени или потиснати со исполнување на традиционалните машки улоги.

Многу мажи честопати сведочат дека овие факти малку ги плашат, иако ја подобруваат нивната блискост и позитивните интеракции со семејството.

Промени во партнерските односи

Многу мажи не сфаќаат колку им е важна емоционалната поддршка и интимноста на партнерката додека ненадејно не ги загубат во раното родителство, кога е таа пред сѐ фокусирана на новороденчето. Најголемите промени обично се случуваат во тој период. Неколку месеци пред доаѓањето на детето, во центарот на вниманието е потребата да се разговара, да се преговара и да се решат можните конфликти во однос на родителството.

Многу работи поврзани со воспитувањето на детето имаат тенденција да се договорат пред самото раѓање, иако многу од нив се менуваат во зависност од темпераментот на детето и успехот на прилагодувањето на родителите на новите улоги и околности.

Во исто време, задоволството во бракот, комуникацијата и интимноста привремено престануваат да бидат приоритетни теми, како што биле пред бременоста. Сепак, некои мажи доживуваат долго потиснати или нерешени чувства на напуштање или губење на врската, што ги поврзуваат со чувствата предизвикани од ненадејната транзиција од детството во адолесценцијата.

Иако многумина веројатно никогаш не размислувале за овие меѓусебно поврзани процеси, факт е дека татковството за мажите е исто толку предизвик како и мајчинството за жените, иако се чини дека тие се помалку вклучени во некои работи. Сепак, тоа не значи дека тие не ги доживуваат или дека не се под нивно влијание.

Емоционални и развојни промени

Додека многу од промените што доаѓаат со татковството се како многу промени во текот на доживотниот развој – збунувачки, страшни, болни и сложени – влегувањето во татковството исто така обезбедува простор за учење, поправка и раст. Татковството им нуди на многу мажи можност да ги ревидираат важните незадоволени потреби од претходниот развој, истовремено обезбедувајќи можност да работат на нови улоги во нивниот идентитет.

Ниту една психолошка задача на татковството не е лесна, но речиси е невозможно успешно да се прилагоди на новите околности без партнерска поддршка и грижа.

Жената, исто така, има многу нови задачи поврзани со мајчинството, па затоа би било добро мажот да има некој друг извор на социјална поддршка (на пример, родители, браќа, пријатели) кои можат да му дадат корисни информации за татковството или некој кој веќе поминал низ овој процес.

Споделувањето искуства многу помага во процесот на приспособување, иако секој маж различно го доживува татковството, но повеќето од нив се борат со слични психолошки предизвици на биохемиско, релациско и интрапсихичко ниво.

Како се соочуваат мажите со својата нова улога во животот?

Секој човек различно ги доживува животните промени, а родителството е секако голем предизвик кој поставува многу сложени задачи и обврски пред двајца млади луѓе со кои понекогаш е навистина тешко да се справат.

Најкорисен тип на поддршка за новите родители, особено за татковците, секако е онаа во форма на информативна и емоционална поддршка.

Исто така, бројните физички и психолошки промени со кои жената се соочува за време на бременоста, породувањето и мајчинството понекогаш може да влијаат на намалувањето на комуникацијата меѓу партнерите. Ова е прилично честа појава, но би било добро да не трае предолго. Меѓусебната поддршка и помош во воспитувањето на детето, особено во раните фази на родителството, во голема мера ги поврзуваат партнерите и го зголемуваат задоволството во бракот, иако понекогаш може да недостасуваат сегментите на комуникација, блискост и заедничко дружење.

Татковците често се плашат да учествуваат во одредени задачи околу детето, пред сѐ, затоа што се сметаат за недоволно компетентни или затоа што мислат дека ќе направат некои работи погрешно. Набљудувајќи ги жените, кои претежно се добри во извршувањето на новите задачи, мажите почесто избираат повлеченост и пасивност, а ако на тоа се додадат и женските хормони по породувањето кои сè уште се враќаат во рамнотежа, многу мажи бегаат и одбиваат активно да се соочат со новата животна улога. Затоа, би било добро да имаме доволно разбирање за младите родители и да им помогнеме да се прилагодат на новите животни улоги.

Истовремено, важно е да се нагласи дека активното учество на татковците во воспитувањето на децата секако подразбира дополнително трпение од мајките кои покрај грижата за новороденчето, треба детално да им објаснат на своите сопрузи како да прават одредени работи, од менување облека до хранење на детето.

Првите неколку месеци секако ќе бидат тешки, но по некое време татковството за многу мажи претставува нов период од животот во кој навистина уживаат. Иако во раното родителство е тешко да се размислува за негување на партнерските односи, би било добро сопружниците по некое време да се обидат повеќе да се фокусираат на својот брак и на сопствената врска. Доколку сакате вашето дете да расте во пријатна и позитивна средина, имајте на ум дека не е доволно да му обезбедите храна и покрив над главата, туку и среќни родители кои добро се сложуваат, комуницираат и активно работат на својата врска.