Синдром кој погодува милиони жени секој месец е поврзан со поголем ризик од срцев и мозочен удар
Милиони жени кои страдаат од тежок предменструален синдром (ПМС) се изложени на значително поголем ризик од потенцијално фатален мозочен удар, сугерира една голема студија.
Додека повеќето жени страдаат од ПМС – кој може да предизвика непријатни физички и емоционални симптоми во неделите пред менструацијата – околу една третина страдаат од потежок облик кој често бара лекување.
Сега, шведските истражувачи откриле дека жените со дијагностициран ПМС имаат 10 проценти поголем ризик од развој на кардиоваскуларни заболувања во споредба со жените кои ја немаат таа дијагноза.
Со класификација на кардиоваскуларните заболувања според специфичните здравствени проблеми, научниците откриле дека жените со тежок ПМС имаат 27 проценти поголем ризик од мозочен удар и 31 процент поголем ризик од развој на срцева аритмија.
Аритмијата е потенцијално сериозно нарушување на срцевиот ритам – срцето чука премногу бавно, премногу брзо или неправилно – што може да го зголеми ризикот од срцев удар.
Во студијата, експерти од Институтот Каролинска во Стокхолм анализирале здравствени податоци од речиси 100.000 жени со дијагностициран ПМС, собрани во текот на 22 години, пишува Дејли Меил.
Резултатите поврзани со кардиоваскуларните заболувања – како што се мозочен удар и аритмија – биле споредени со општата популација, но и со сестрите на овие жени кои не биле дијагностицирани со ПМС.
Во статија објавена во списанието Nature Cardiovascular Research, научниците истакнале дека дури и кога се земале предвид фактори за кои се знае дека го зголемуваат ризикот од кардиоваскуларни заболувања – како што се дебелината и пушењето – врската помеѓу здравствените проблеми и ПМС останала.
Јихуи Јанг, главна авторка на истражувањето, истакнала дека ризикот од овие кардиоваскуларни проблеми е особено висок кај одредени групи жени.
„Зголемениот ризик бил особено изразен кај жените на кои им бил дијагностициран ПМС пред 25-годишна возраст и кај оние кои имале и постпородилна депресија – состојба која може да биде предизвикана и од хормонални промени“, вели Јанг.
Научниците се сомневаат дека поизразените хормонални флуктуации кај жените со ПМС може да ги нарушат другите биолошки системи – како што се оние што го регулираат крвниот притисок, нивоата на воспаление во телото или претворањето на храната во енергија – што би можело да придонесе за зголемен ризик од кардиоваскуларни заболувања. Сепак, тие додаваат дека ова е област што бара понатамошно истражување.
Проценките за тоа колку жени страдаат од клинички значаен ПМС – вид што бара лекување – варираат, бидејќи студиите користат различни дијагностички критериуми. Додека некои студии сугерираат дека тој влијае на една од 20 жени, други проценуваат дека дури 30 проценти од жените имаат тешка форма на ПМС, или околу една од три.
Лекарите велат дека ако ПМС предизвикува проблеми што влијаат на физичката, психолошката, социјалната и економската благосостојба на жената, состојбата бара дијагноза и последователна поддршка и лекување.
Сепак, британските експерти проценуваат дека само една од четири до една од две жени со клинички значаен ПМС всушност бараат помош од лекар.
ПМС е заеднички термин за низа физички и ментални симптоми што обично се јавуваат една до две недели пред менструацијата на жената.
Ова е таканаречената лутеална фаза од менструалниот циклус на жената, периодот помеѓу овулацијата – кога јајце клетката го напушта јајникот – и менструацијата – исфрлањето на слузницата на матката, што предизвикува вагинално крварење. Симптомите на ПМС вклучуваат промени во расположението, депресија, раздразливост, анксиозност, проблеми со спиењето, надуеност и грчеви, главоболки, осетливост на градите, акни, мрсна коса и промени во апетитот. Некои жени доживуваат повеќе од овие симптоми од другите, а нивната фреквенција и сериозност може да се менуваат во текот на животот.
На жените кои имаат тешкотии со ПМС првично им се советува да преземат чекори како што се зголемување на физичката активност, практикување јога и медитација и намалување на пушењето и консумирањето алкохол за да помогнат во ублажувањето на симптомите.
Доколку овие промени во животниот стил не донесат подобрување, жените можат да се консултираат со својот матичен лекар кој може да препорача понатамошни третмани. Ова може да вклучува когнитивно-бихејвиорална терапија, хормонални лекови како што се апчиња за контрацепција или антидепресиви.
Поретко, некои жени може да доживеат многу тешка форма на ПМС позната како предменструално дисфорично растројство (ПМДД). Пациентките со ПМДД можат да доживеат екстремно тешки физички и психолошки проблеми, вклучувајќи целосни психотични епизоди и самоубиствени мисли. Се проценува дека нарушувањето влијае на милиони жени ширум светот, што го прави сериозен глобален здравствен проблем.
Новото истражување доаѓа во време кога срцевите и мозочните удари, особено кај младите луѓе, се во пораст. Експертите ги обвинуваат факторите како што се зголемената дебелина, пушењето и консумирањето алкохол за порастот на срцевите удари кај младите луѓе.
Денес, мозочниот удар е глобална епидемија што ги загрозува животите, здравјето и квалитетот на животот. Заблуда е дека само постарите луѓе добиваат мозочни удари.
„Мозочен удар може да му се случи на секого, во секое време, на кое било место. Еден од четири возрасни ќе доживее мозочен удар, а тој е водечка причина за смрт и инвалидитет во светот. Сепак, речиси сите мозочни удари можат да се спречат со превентивни мерки.
Иако бројот на дијагностицирани мозочни удари кај постарите возрасни групи се намалил во последните 10 до 20 години, тој се дуплирал кај луѓето под 55 години, според резултатите од неодамнешните истражувања кои се обидуваат да ги разберат причините за ова зголемување. Мозочен удар е ненадејно невролошко нарушување предизвикано од нарушување на церебралната циркулација, што резултира со недоволно снабдување со кислород и хранливи материи на одредени делови од мозокот. Недостатокот на кислород и хранливи материи предизвикува оштетување и смрт на нервните клетки, што резултира со оштетување на мозокот и губење на функциите контролирани од тој дел од мозокот.
GROM е збор кој, во случај да – и покрај сите превентивни мерки – сепак имате мозочен удар, може да ви го спаси животот. За да се запознае јавноста со најчестите симптоми на мозочен удар, создаден е акронимот GROM, кој означува: G за говор (нејасен и неразбирлив); R за раце (едната рака е слаба и „паѓа“); O за парализа (лицето е асиметрично, едната рака „виси“); M за минути во кои мора веднаш да повикате брза помош. FAST/G.R.O.M тестот помага да се идентификуваат трите најчести симптоми на мозочен удар.