Зошто тинејџерите стануваат насилни? Ова се осум можни причини

Случајот со 13-годишниот основец Владислав Рибникар кој неодамна уби осум соученици и еден обезбедувач и рани шест ученици и наставник, ја згрози јавноста, како и новиот случај со масовното убиство кај Младеновац, во Србија, кога уште еден млад човек стана масовен убиец на 8 лица, а рани уште 14 други. Многумина се прашуваат како млади луѓе можеле да станат толку насилни.

Американската психолошка асоцијација (АПА) го дефинира насилството меѓу младите како екстремна форма на агресија со цел физичка повреда или смрт. Според Центрите за контрола на болести (ЦДЦ), примерите за насилство меѓу младите, исто така, вклучуваат силување и убиства, што е трета водечка причина за смрт кај младите од 15 до 19 години во САД.

Во согласност со тоа, родителите и воспитувачите треба активно да учествуваат во спречувањето на насилството меѓу децата и тинејџерите. За да се направите ова, важно е да се разбере што предизвикува насилство. Психолозите наведуваат осум можни причини.

Медиумско влијание
Истражувањата покажуваат дека насилството во медиумите влијае на тинејџерите и може да ги поттикне да се однесуваат агресивно. Иако е тешко да се одреди дали насилството во медиумите директно води до насилство меѓу младите или не, студиите покажале дека играњето насилни видео игри ги зголемува агресивните мисли и однесување, пишува Дениз Витмер за Very Well Family.

Всушност, една студија покажала дека насилните видео игри го зголемуваат бесот, како и отчукувањата на срцето и крвниот притисок. Исто така, насилните видео игри го намалуваат чувството на емпатија, а консуматорите на таква содржина „се склони кон интеракција со други агресивни тинејџери, што ги прави да се чувствуваат прифатено и признаено за нивните мисли и чувства“.

Иако видео игрите често привлекуваат најголемо внимание, насилството во медиумите не е ограничено само на нив. Насилните медиуми може да вклучуваат и Интернет, телевизија, списанија, филмови, музика, рекламирање, социјални медиуми и многу повеќе. Во основа, медиумите се состојат од сè што вашиот тинејџер гледа, слуша или преку што комуницира.

Заедницата и соседството
Соседството може да влијае на тинејџерите и да ги тера да се однесуваат поагресивно. Кога тинејџерите живеат во социо-економски проблематични населби, тие може да се чувствуваат како нивната единствена опција за опстанок е да се приклучат на некоја банда или да се вклучат во насилство. Кога овој начин на размислување е норма, тинејџерите најверојатно ќе се однесуваат агресивно и ќе се впуштат во насилно однесување.

Семејно насилство
Децата кои се изложени на насилство во нивниот дом учат преку пример и може и самите да станат насилници. Исто така, тие имаат поголема веројатност дека ќе доживеат врсничко насилство, било како жртва или како агресор.

Други фактори кои придонесуваат за насилство меѓу децата и тинејџерите се строгото родителство, хаосот во домот, запоставувањето и отфрлањето од страна на родителите. Секоја од овие ситуации може да доведе до насилство кај младите подоцна во животот поради недостаток на стабилност и структура во домот. Насилството им дава на тинејџерите чувство на моќ и контрола, нешто што им недостига дома.

Недоволен родителски надзор
Кога родителите не ги контролираат своите деца, тие се склони кон агресивно однесување или криминални активности. Без надзор од возрасен, тинејџерите немаат ресурси да донесат добри одлуки или да препознаат ризици.

Следствено, овие тинејџери имаат тенденција да се дружат со погрешни луѓе, да преземаат непотребни ризици и да експериментираат со нелегални супстанции. Кога родителите се премногу попустливи, нивните деца често немаат мотивација да успеат на училиште, па дури и може да престанат да се грижат за својата иднина.

Генерално, на тинејџерите им е потребна праведна и доследна дисциплина и интеракција и водство од нивните родители. Кога родителите преземаат активна улога во животот на нивните тинејџери, тоа ја намалува веројатноста за развој на насилство меѓу нив.

Притисок од врсниците
Притисокот од врсниците игра клучна улога во насилството кај младите, особено затоа што децата имаат поголема веројатност да се вклучат во ризични или насилни однесувања кога дејствуваат како група. Тинејџерите кои вообичаено не би биле агресивни или насилни сами по себе често се чувствуваат моќни кога се во групи.

Покрај тоа, тинејџерите се со поголема веројатност да бидат насилни или агресивни кога се чувствуваат под притисок. Тие исто така може да станат насилни за да го задржат своето место во групата. Притисокот од врсниците може да ги наведе тинејџерите да се вклучат во ризично однесување.

Употреба на дрога и алкохол
Употребата на алкохол и дрога долго време е поврзана со ризикот од насилство меѓу младите. Ова може да ја зголеми агресијата и да го намали стравот, што ја зголемува веројатноста за насилство кај младите.

Додека тинејџерите обично користат дрога и алкохол рекреативно за да се чувствуваат добро, долгорочната употреба на недозволени дроги често доведува до чувство на депресија, лутина и фрустрација. Овие чувства потоа може да го наведат тинејџерот да покаже агресија и лутина.

Трауматски настани
Справувањето со трауматски настани може да предизвика и насилно однесување кај тинејџерите. На пример, тинејџерите кои изгубиле пријател во сообраќајна несреќа во која учествувале често се лутат поради фактот дека тие се оние кои преживеале.

Бидејќи гневот е нормална фаза на тага, насилните испади на овие тинејџери може да изгледаат оправдани. Но, иако гневот е нормална емоција, не е нормално да се биде насилен кон друга личност.

Тинејџерите кои покажуваат знаци на посттрауматско стресно растројство (ПТСН) може да бидат склони кон насилство. Насилните испади обично се симптом на ПТСН и ако не се лекуваат, може да се манифестираат во екстремно насилни ситуации. Поради оваа причина, исклучително е важно тинејџерите со ПТСН да добијат советување и помош што им е потребна.

Ментална болест
Менталните болести се уште една причина за насилство меѓу тинејџерите. Условите како што се дефицит на внимание/хиперактивност (АДХД), биполарното растројство, нарушување на противење и нарушување на однесувањето вклучуваат агресивно однесување или чувство на лутина како вообичаени симптоми.

Тинејџерската ментална болест понекогаш се крие зад други причини за насилство кај младите. На пример, тинејџер со биполарно растројство може да користи дрога. Ако стане насилен, употребата на дрога може да го скрие фактот дека биполарната болест е дел од причината.

Поради ова, важно е тинејџерите кои се впуштаат во насилно однесување да се проценат заради проверка за ментална болест. Со третирање на целата личност, а не само на симптомите, поголема е веројатноста да го намалите ризикот од понатамошни насилни испади.