Ѓаволот живее во нашите телефони! Моментот кога ќе му го дадете на детето првиот смартфон, ќе му ставите крај на неговото детство

Се сеќавате на телефонскиот број на вашата најдобра другарка од детството?

Сигурно се сеќавате на оние моменти кога бирате број, чекате некој да ви одговори, ѝ се претставувате на мајката на својата другарка и ја прашувате дали можете да разговарате со неа.

А потоа – еден час разговор и малку украдена приватност – го влечете извитканиот телефонски кабел до собата на вашите родители, далеку од ушите на љубопитната помлада сестра или брат.
Порано имавме разговори еден на еден. Споделувавме тајни. Раскажувавме за својот ден. Освен тоа – сѐ што се случуваше на училиште – го остававме во училиште.

Домот ни беше безбедно засолниште, место каде никој не можеше да не малтретира и каде немаше „срамни моменти“ од училницата и училишниот двор. Дома едноставно припаѓавме, не требаше да се обидуваме да се вклопиме – барем не како што моравме на училиште.

Дома можевме да се одмориме, да ги наполниме батериите, да станеме нови. Дали се сеќавате? Можевме да ѝ се довериме на мама додека ги наводнуваше цвеќињата, да го шетаме кучето со тато, да скокаме на трамболина. Едноставно, да стекнете нова енергија и сила за утрешниот училишен ден.

Имаше рамнотежа. Јасни граници. Јасна разлика помеѓу времето и реалноста.

Но, сето тоа се промени.

Училишната и социјалната динамика сега ги следат децата 24 часа на ден. Нема безбедно засолниште.

Со интернет во џеб нашите деца постојано се „поврзани“. Со Интернет во џеб, детството е загрозено.

Паметни телефони + социјални медиуми = пропаѓање на менталното здравје

Во 2012 година имаше остар и очигледен пад на менталното здравје на тинејџерите во развиените земји, особено кај девојчињата. Што се случи во 2012 година за да го предизвика овој остар пад?

Иако е тешко да се утврди причината, има доволно докази за силна поврзаност помеѓу два феномени: појавата на паметните телефони и експлозијата на социјалните медиуми. Заедно тие формираа страшна „совршена бура“, оставајќи неизбришлива трага на менталната и емоционалната благосостојба на цела генерација.

Моментот кога ќе му ставиме паметен телефон во рацете на нашето дете го означува крајот на детството
„Дали е само случајност што првата глобална генерација која порасна на паметни телефони стана првата глобална генерација која има понизок коефициент на интелигенција од нивните родители?

Познатиот детски психолог д-р Шефали Цабари вели дека моментот кога ќе му ставиме паметен телефон во рацете на нашето дете го означува крајот на детството.

Прашањето е дали навистина ни треба повеќе истражување за да го потврдиме она што е веќе очигледно кога ќе погледнеме што им прават овие уреди на нашите деца. Дали ни треба некој друг да ни каже дека на нашите деца им треба врска со светот околу нив, а не со светот во нивниот уред?

Познато е дека покојниот Стив Џобс, креаторот на iPhone и iPad, им забранил на своите деца да користат некој од овие уреди. И тој не е единствениот. Вообичаено е луѓето кои развиваат социјални медиуми и технологија за паметни телефони – таканаречените милијардери од Силиконската долина – да им забрануваат на своите деца да ги користат телефоните што е можно подолго. Овој став тие јасно го истакнуваат во нивните интервјуа и разговори:

„Тоа буквално го менува вашиот однос со општеството. Тоа ја попречува продуктивноста на чудни начини. Само Господ знае што им прави на мозокот на нашите деца“, вели Шон Паркер, поранешен претседател на Фејсбук.

„Убедена сум дека ѓаволот живее во нашите телефони и ги уништува нашите деца“, вели Атина Чаварија, поранешна извршна асистентка на Фејсбук.

„Моите деца не обвинуваат мене и мојата сопруга дека сме фашисти и дека сме премногу загрижени за технологијата, велат дека ниту еден од нивните пријатели не ги има истите правила… тоа е затоа што од прва рака ги видовме опасностите од технологијата, јас го видов тоа и не сакам да го видам тоа кај своите деца“, е изјава на Стив Џобс, основач на Apple.

Време е да ги вратиме нашите деца
Иако ги препознавме неверојатните придобивки што технологијата ги носи во нашите животи, вклучително и можностите што им ги нуди на нашите деца, подеднакво е важно јасно и одлучно да се справиме со потенцијалните недостатоци.

Со пристап до дигиталниот свет и социјалните медиуми кои ги хранат со доследни удари на допамин во форма на лајкови, коментари или споделувања, како и со постојано сомневање во себе кога истите тие „дигитални признанија“ изостануваат – родителите ги губат своите деца.

Паметните телефони се слот машини. Се покажа дека предизвикуваат исти промени во мозокот како алкохолот, дрогата и коцкањето. Наша одговорност е како возрасни да ги спасиме нашите деца од зависност пред да биде предоцна.

Треба да се запрашаме каков живот сакаме да им дадеме на нашите деца? Како можеме да помогнеме да се изгради нивната издржливост и да се зајакне нивното ментално здравје? Дали сме подготвени да играме рулет со нивната благосостојба само за да можат да бидат во чекор со времето така што ќе им купиме паметен телефон порано отколку што е потребно или добро за нив?

Како свесни родители, треба да се вклучиме и да преземеме одговорност за поставување на граници за нашите деца.