„Дигиталното воскресение“ ви овозможува да разговарате со тие што починале

Напредната вештачка интелигенција сега им нуди на ожалостените контроверзен нов начин за поврзување со најблиските починати луѓе: дигитални рекреации. Користејќи вистински аудио или визуелни податоци, вештачката интелигенција може да го симулира гласот и/или лицето на починатиот, обезбедувајќи моменти на утеха.

Сепак, оваа технологија, наречена „дигитално воскресение“, покренува длабоки етички, филозофски и емотивни прашања. На прв поглед може да изгледа како алатка за зачувување на суштината на оние што сме ги изгубиле.

„Но, човечката меморија не е статична, таа се менува и се развива со текот на времето. Интеракцијата со вештачката рекреација го ризикува создавањето на нови, можеби лажни спомени кои можат да ги пребришат вистинските спомени“, објаснува политикологот Демијан Тусет Варела од Универзитетот во Хаен (Шпанија).

Комерцијализација на тагата

Критичарите предупредуваат дека технологијата може да го искриви органскиот процес на меморијата, затворајќи ги луѓето во статични претстави за нивните најблиски.

Истовремено, се поставуваат прашања за идентитетот. Човекот е повеќе од неговиот глас или изглед. Тие се таписерија од искуства, емоции и односи.

Рекреациите со вештачка интелигенција, колку и да се софистицирани, нудат само нецелосна и идеализирана верзија на личноста, обликувана според преференциите на живите, а не според реалноста на покојникот.

„Тагувањето е природен и суштински процес кој им помага на поединците да ја прифатат загубата и крајот. Со држење до дигиталната сличност, некои може да го одложат процесот на тагување, борејќи се да се движат напред додека се држат до илузијата на починатиот. Ова би можело да спречи здрав емоционален раст и да ја продолжи болката наместо да ја ублажува“, додава шпанскиот стручњак.

Прашањето за согласност е исто така важно. Кој има право да одлучи дали личноста треба дигитално да се рекреира? Како може да се почитуваат желбите на починатиот кој не може да ги изрази своите преференции? Овие дилеми ја истакнуваат потребата од етички граници во начинот на кој се користат таквите технологии.

„Бизнисот со дигитално воскреснување воведува значајни етички прашања. Додека компаниите тврдат дека нудат утеха и зачувување, комерцијализацијата на тагата може да ги искористи луѓето во нивните најранливи моменти“, нагласува Тусет Варела.

Тешки прашања
„Тагата е длабоко лична, но технолошките компании ризикуваат инволвирање во тој свет процес заради профит. Таквите услуги можат да обезбедат лажна утеха нудејќи симулација на присуство наместо да го охрабруваат прифаќањето на отсуството. Ваквите пречки би можеле да го спречат зацелувањето, наместо да го поддржат“, тврди шпанскиот политиколог и продолжува:

„Од морална перспектива, ова покренува прашања за намерите на овие компании. Каде е границата помеѓу обезбедувањето вистинска поддршка и искористувањето на тагата на луѓето?

Во срцето на дигиталното воскресение лежи вознемирувачки парадокс: во обидот да ги приближи починатите, технологијата ја нагласува реалноста на нивното отсуство. Овие симулации, по својата природа, не успеваат да ја доловат длабочината и сложеноста на вистинското човечко постоење, оставајќи ги корисниците со несовршени имитации наместо со вистински врски“.

Додека општеството се бори со оваа нова граница, мора да се соочи со тешки прашања: Што значи „да се зачува некој“? Како можеме да ги балансираме технолошките можности со емоционалните, етичките и филозофските импликации од загубата?

„Дигиталното воскресение може да понуди увид во оние што сме ги изгубиле, но исто така го доведува во прашање нашето разбирање за сеќавањата, идентитетот и суштината на тоа што значи да се биде човек“, заклучува Тусет Варела.