Какви промени се случуваат кога детето ќе стане тинејџер и како треба да се однесуваат родителите?

Периодот на растење, кој најчесто започнува околу дванаесеттата и трае до дваесеттата година, е животната фаза помеѓу детството и зрелоста и периодот што го нарекуваме адолесценција. Тој период е исклучително важен во животот, бидејќи токму тогаш се случуваат најинтензивните промени, како во физичка и телесна смисла, така и во психолошкиот и физиолошкиот развој на детето. Промените што се случуваат кај адолесцентите во физичка и телесна смисла се видливи и очекувани, поради што лесно можеме да ги забележиме и препознаеме и најчесто не претставуваат основа за страв, недоразбирање и грижа на родителите и возрасните.

Сепак, психолошките промени кои се манифестираат во различни форми на однесување на адолесцентите често остануваат непрепознаени до крај и често погрешно се етикетирани како форма на необразование, грубост или разгалување.

Важно е да се знае дека во психолошка смисла, три процеси созреваат во пубертетот – мисловен, емоционален и волен. Токму созревањето на волевиот процес е изворот на конфликтот меѓу детето од една страна и родителите од друга страна. Ова е период на немир, непослушност, непочитување и непријатност, а клучот за воспоставување подобри односи е, пред сè, информираноста која ќе им помогне на возрасните да одговорат на потребите на детето на нов начин, да се прилагодат на нив, а притоа да го задржат претходно стекнатиот авторитет.

Пред сѐ, родителот мора да разбере дека периодот на пубертет е исто така исклучително тежок за детето бидејќи токму тој поминува низ многу судири. Она што на детето најмногу му треба во овој период од родителите и другите возрасни во опкружувањето е љубов, поддршка, охрабрување, топлина и правилно усмерување. Најчеста дилема што ја имаат родителите е дали секогаш и во секоја ситуација треба да бидат покрај својот тинејџер, а одговорот е секогаш недвосмислен и ист – ДА!

Како да го поддржиме адолесцентот – не е исто како кога ние бевме тинејџери
Родителската поддршка првенствено се однесува на конструктивното и функционалното однесување на детето. Важно е да се разбере и да се даде право на детето да ги промени своите интереси дури и во случаи кога нашите ставови не се совпаѓаат. Возрасните треба да бидат информирани за актуелните општествени случувања со цел подобро да ги разберат промените и поадекватно да одговорат на однесувањата на децата кои се разликуваат од однесувањата што биле прифатливи и доминантни во социјалниот контекст кој важел кога тие самите биле тинејџери.

Ризично однесување

Кога зборуваме за ризичното однесување на тинејџерите, улогата на родителите првенствено треба да остане поддржувачка и прифатлива во однос на личноста на детето, но важно е доследно и континуирано да се влијае на потенцијално ризичното однесување на детето, пред сѐ, со засилена едукација, со цел да се спречат оние однесувања кои би можеле да имаат штетни последици. Исклучително е важно децата да ја развијат вештината за преземање одговорност за сопствените избори и одлуки. Колку и да се изразени и неприфатливи промените во однесувањето на тинејџерите за системот на вредности на возрасните, тие никогаш не треба да го заборават фактот дека длабоко зад отворениот револт и „оттргнувањето“ на детето секогаш се крие неговата постојана потреба родителот да му биде неговата заштита и поддршка.

Ако самиот родител и возрасниот нема доволно стручни знаења за успешно да ги надмине проблемите што му ги носи адолесценцијата на детето, секогаш може да се сети на тоа каков родител му бил потребен нему кога и самиот бил тинејџер и да се обиде токму тоа да му го понуди на своето дете.