Додека глобалните стапки на пушење опаѓаат, случаите на рак на белите дробови продолжуваат да растат, при што околу две третини од случаите на рак на белите дробови кај непушачи се јавуваат кај жени. Во САД, ракот на белите дробови е водечка причина за смрт од рак кај жените.
Пушењето останува најзначајниот променлив ризик за рак на белите дробови, но други фактори може да го објаснат зголемувањето на случаите на рак на белите дробови кај непушачите.
Повеќето од овие случаи вклучуваат неситноклеточен карцином на белите дробови, како што е аденокарциномот и е резултат на мешавина на токсини, генетика и хормонски фактори, а не на една причина.
Еве кои се факторите на ризик.
Пасивното пушење
Изложеноста на пасивно пушење, дури и краткорочно, го зголемува ризикот од рак на белите дробови, а повеќе од 41.000 смртни случаи годишно се поврзани со него.
Токсините во пасивното пушење вклучуваат арсен, амонијак и формалдехид, а поголеми ризици се забележани кај оние кои имаат партнер кој пуши.
Изложеност на надворешната средина и работното место
Непушачите, исто така, може да се соочат со ризици на работното место или отровите од околината, како што се загадувањето на воздухот, азбестот, издувните гасови од возилата на дизел и радонот.
Естроген
Половиот хормон естроген може да го поттикне растот на ракот на белите дробови, особено на неситноклеточниот карцином на белите дробови кој има рецептори за естроген.
Жените во предменопауза може да имаат поголем ризик од жените во постменопауза или од мажите.
Генетика
Ракот на белите дробови кај непушачите може да вклучува генетски промени стекнати во текот на животот, познати како „предводени мутации“.
Примерите вклучуваат ALK, BRAF, EGFR и ROS1. Откривањето на овие мутации помага во водење на лекувањето, иако обично се откриваат дури по дијагнозата.
Белодробни заболувања
Непушачите со хронични заболувања на белите дробови како ХОББ или белодробна фиброза, исто така, може да бидат изложени на поголем ризик од рак на белите дробови.
Вируси
Некои вируси, како вирусот Епштајн-Бар или хепатитисот, може да играат улога во развојот на рак на белите дробови, иако се потребни повеќе истражувања.
Скрининг и симптоми
Американскиот превентивен службен одбор препорачува годишни CT скенови за луѓе на возраст од 50-80 години со значајна историја на пушење, но не ги проширува тие упатства на непушачите поради загриженоста од радијација.
Меѓутоа, ако ракот на белите дробови се открие дури по појавата на симптомите, тој може да биде веќе напреднат. Лекарите може да препорачаат прегледи врз основа на индивидуални фактори на ризик.
Симптоми на рак на белите дробови
Клучните симптоми вклучуваат постојана кашлица, повторувачка пневмонија, болка во градите, отежнато дишење, хроничен замор и ненамерно губење на тежината.
Важно е да се консултирате со давател на здравствена заштита ако имате респираторни проблеми или фактори на ризик за рак на белите дробови.