Амеба што го јаде мозокот: Како да се заштитите во текот на летото?
Naegleria fowleri, позната како „амеба што го јаде мозокот“, е растечка глобална здравствена грижа поради климатските промени. Оваа амеба предизвикува примарен амебен менингоенцефалитис (ПАМ), тешка мозочна инфекција која бара итна медицинска помош. Неодамна, со оваа амеба се зарази десетгодишно момче во воден парк во Израел
Независниот американски претседателски кандидат Роберт Ф.Кенеди Џуниор привлече внимание со тврдењето дека некои од неговите здравствени проблеми, како што се сериозно губење на меморијата и мозочна магла, биле предизвикани од Naegleria fowleri.
Што е тоа?
Naegleria fowleri е термофилна или слободно жива амеба која сака топлина.
Постојат околу 50 видови на Naegleria, но само N. fowleri е познато дека може да ги зарази луѓето и да предизвика примарен амебен менингоенцефалитис (ПАМ).
Оваа амеба постои во три форми – неактивна циста, преоден флагелат и трофозоит.
Може да ја преживее зимата со формирање на циста и цвета во лето, по што се трансформира во својата заразна трофозоитна форма на температура од 35 – 46 °C.
Каде се амебите што го јадат мозокот?
Naegleria fowleri обично се наоѓа во топли слатководни средини и почва, а не во солена вода. Областите во кои успева се:
топли езера и реки
извори на топла вода
нетретирани базени и водни паркови
системи за вода за пиење
греачи на вода
испуштање топла индустриска вода
почва.
Неодамна, десетгодишно момче се заразило со опасната амеба во воден парк во Израел, каде што се заразил и мажот кој неодамна почина од инфекција на мозокот.
Како Naegleria fowleri ги инфицира луѓето?
Инфекцијата се јавува кога водата што содржи N. fowleri влегува во носот, дозволувајќи ѝ на амебата да патува до мозокот и да предизвика ПАМ.
Симптомите вклучуваат:
главоболки
гадење
треска
замор
повраќање
вкочанет врат
чувствителност на светлина
конфузност
напади
кома.
Болеста напредува брзо и често е фатална.
Како да се заштитите од амебата што го јаде мозокот?
За да го намалите ризикот, избегнувајте активности во топла свежа вода во лето.
Погрижете се водата да биде чиста и без талог бидејќи амебите можат да растат во органска материја.
Користете тапи за нос или држете ја главата над вода.
Стерилизирајте ја водата од чешма со вриење или користете дестилирана вода за уредите за чистење на носот.
Преваленца и влијание на инфекциите
ПАМ е редок, со 381 случаи пријавени ширум светот од 1962 до 2021 година.
Најголем број случаи се случиле во САД (41%), Пакистан (11%) и Мексико (9%).
Оваа болест премалку се пријавува, особено во топлите земји во развој.
Инфекциите најчесто се поврзуваат со водени активности, особено во текот на летото.
Глобалното затоплување може да ја зголеми инциденцата на бидејќи повисоките температури создаваат оптимални услови за N. fowleri.
Иако се ретки, инфекциите со N. fowleri се сериозни.