Сурогат мајчинството е често тема на дискусија и причина за заземање цврсти ставови. Сè уште не е можно во нашата земја, но во земјите каде што е можно, има сè повеќе барања…
Трендот на сурогат мајчинството не престанува да предизвикува дебата во последните години, но новите бројки од Велика Британија додаваат уште еден слој на оваа сложена тема.
Според „Тајмс“, во периодот од 2020 до 2025 година, дури и мажи постари од 80 години поднеле барања до судовите за да станат законски родители на деца родени преку сурогат мајки.
Според податоците објавени од британската државна агенција Cafcass (Children and Family Court Advisory and Support Service), меѓу апликантите има мажи на возраст меѓу 70 и 79 години и жени во шеесеттите, седумдесеттите, па дури и осумдесеттите години. Иако точниот број на вакви случаи не е откриен, бидејќи има помалку од шест годишно (што би можело да ја загрози анонимноста на вклучените), трендот е јасен – бројот на апликации се зголемува од година во година.
На пример, мажи во педесеттите години поднеле 44 барања за родителство во 2020 година, во споредба со 95 оваа година. Помеѓу 2020 и 2024 биле примени вкупно 1.991 барања за родителски налог – документ што дава законско родителство на дете родено преку сурогат мајчинство. Феноменот се појавил во мај откако „Тајмс“ објавил сторија за двојка, двајцата на 72 години, на која ѝ е доделен родителски налог за 14-месечно момче родено преку сурогат мајчинство во Калифорнија. Детето е зачнато со употреба на донорска јајце-клетка и сперма на таткото.
Судот го одобрил налогот и покрај загриженоста дека родителите можеби нема да доживеат да го видат момчето како станува полнолетно.
Слични случаи се пријавени и претходно – на пример, минатата година во Шкотска на 72-годишен маж му е доделено законско старателство над тригодишно дете родено во САД преку сурогат мајчинство.
Во моментов во Велика Британија не постои законска возрасна граница за луѓето кои сакаат да станат родители преку сурогат мајчинство, што предизвика бран критики, особено меѓу противниците на сурогат мајчинството.
Кампањата Surrogacy Concern остро реагирала на податоците, нарекувајќи ги ваквите случаи „себични“ и „неоправдани“, предупредувајќи дека благосостојбата на детето е во опасност.
„На луѓето во шеесеттите, седумдесеттите и осумдесеттите години не треба да им се дозволи да станат родители на мали деца. Ваквите одлуки не ја земаат предвид долгорочната безбедност на детето“, вели Хелен Гибсон од Surrogacy Concern.
Од друга страна, организациите што го поддржуваат сурогат мајчинството, како што е Surrogacy UK, истакнуваат дека проблемот лежи во застарените закони. Нивната директорка, Сара Џонс, тврди дека повеќето од овие договори за сурогат мајчинство доаѓаат од странство, каде што регулативата е многу поблага.
Таа води кампања за реформирање на британскиот закон, така што проверките ќе се вршат пред зачнувањето, а не откако ќе се роди бебето. Иако бројот на луѓе во осумдесеттите години кои бараат родителски налози е мал, нивното појавување во статистиката поставува важно прашање – каде е границата помеѓу правото на родителство и одговорностите кон детето?